Od kuchni: Uwagi dotyczące warsztatu
Thread poster: Jaroslaw Michalak
Jaroslaw Michalak
Jaroslaw Michalak  Identity Verified
Poland
Local time: 11:40
Member (2004)
English to Polish
SITE LOCALIZER
Feb 25, 2005

Z ogromnym zainteresowaniem przeczytałem dyskusję dotyczącą tłumaczeń filmowych, a sądząc z uwag, nie byłem jedyny.

Przyszło mi do głowy, że może warto byłoby rozszerzyć tę dyskusję na inne dziedziny. Warsztat to dziedzina bardzo niedoceniana, więc każda uwaga byłaby cenna, zwłaszcza dla początkujących tłumaczy. Dlatego liczyłbym raczej na wskazówki, niż połajanki.

Kto wie, może z czasem udałoby się zebrać pozyskane w ten sposób informac
... See more
Z ogromnym zainteresowaniem przeczytałem dyskusję dotyczącą tłumaczeń filmowych, a sądząc z uwag, nie byłem jedyny.

Przyszło mi do głowy, że może warto byłoby rozszerzyć tę dyskusję na inne dziedziny. Warsztat to dziedzina bardzo niedoceniana, więc każda uwaga byłaby cenna, zwłaszcza dla początkujących tłumaczy. Dlatego liczyłbym raczej na wskazówki, niż połajanki.

Kto wie, może z czasem udałoby się zebrać pozyskane w ten sposób informacje w bardziej formalny "podręcznik" dla tłumaczy.

Jeśli ktoś uważa, że dzielenie się taką wiedzą jest niewskazane z powodów rynkowych, to jest to zrozumiałe. Warto jednak pamiętać, że każdy kiedyś zaczynał poruszając się niczym we mgle (no, może nie każdy, ale ja na pewno).

Poza tym chyba każdemu kiedyś zdarzyło się, że z takich czy innych względów podjął się tłumaczenia z dziedziny, w której niekoniecznie miał wieloletnie doświadczenie. W takich sytuacjach "bryk" byłby dość pomocny. Dlatego uwagi typu: "... jest dziedziną tak skomplikowaną, że wymaga ... wykształcenia, ... doświadczenia, i sześciu ... w rodzinie" byłyby raczej niewskazane. Raczej zakładamy sytuację, że tłumacz musi, bo inaczej się udusi.

Ja na przykład chętnie poczytałbym o arkanach tłumaczeń patentowych. Niestety, mało który klient zdaje sobie sprawę, że język patentowy jest nieco skądinąd ("Panie Jarku! Pan nie przetłumaczy patentu? Przecież Pan tak ładnie tłumaczy..." - autentyk!)
Collapse


 
PAS
PAS  Identity Verified
Local time: 11:40
Polish to English
+ ...
Na razie tylko małe "agree" Feb 25, 2005

Jabberwock wrote:
"Panie Jarku! Pan nie przetłumaczy patentu? Przecież Pan tak ładnie tłumaczy..." - autentyk!)


To samo usłyszałem kiedyś o umowie ubezpieczeniowej. Jeszcze na dodatek powiedzieli "jedna strona". Rzeczywiście jedna - takim drukiem jak się drukuje na odwrocie różniastych formularzy i im podobnych - chyba dwójką. Byli bardzo rozczarowani moją odmową.

Paweł

o skompilowaniu takiego bryka/podręcznika owszem jak najbardziej, ale błagam nie teraz.


 
Barbara Piela
Barbara Piela
Local time: 11:40
English to Polish
+ ...
Duże "agree" i PATENTY Feb 25, 2005

Cześć!

PATENTY
Dostaję patenty z biura rzeczników patentowych. Z reguły wymagania dotyczące tłumaczeń dostaje się właśnie od biura (i warto o nie się upomnieć). Zgłoszenia patentowe, które stanowią większość tłumaczeń tego typu, wysyłane są do Urzędu Patentowego i zostają przyjęte albo odrzucone. Zgłoszenia te tłumaczy się zgonie z wymaganiami Urzędu Patentowego, więc nie ma co się silić na pisanie podręcznika. Niestety mam tylko wymagania dot
... See more
Cześć!

PATENTY
Dostaję patenty z biura rzeczników patentowych. Z reguły wymagania dotyczące tłumaczeń dostaje się właśnie od biura (i warto o nie się upomnieć). Zgłoszenia patentowe, które stanowią większość tłumaczeń tego typu, wysyłane są do Urzędu Patentowego i zostają przyjęte albo odrzucone. Zgłoszenia te tłumaczy się zgonie z wymaganiami Urzędu Patentowego, więc nie ma co się silić na pisanie podręcznika. Niestety mam tylko wymagania dotyczące formatowania dokumentów i podziału na części (mogę przesłać), nie mam wymagań dot. samego sposobu tłumaczenia zgonie z wymaganiami Urzędu Patentowego (podobno w przygotowaniu) – może są dostępne na stronie urzędu http://www.uprp.pl/polski ? - niestety pewnie w postaci ustaw hehe... Spróbuje jednak coś posklejać – zamieściłam kilka przykładów na końcu, żeby nie zanudzać na wstępie. Polecam ściągnięcie kilku przykładowych patentów – są ogólnie dostępne w sieci, zgłoszenia patentowe można przeglądać i kserować jedynie w Urzędzie Patentowym lub poprzez płatne bazy.

Zalety:
- Tłumaczenia bardzo ciekawe
- Dużo powtórzeń (których polskie biura nie liczą), np. zastrzeżenia patentowe zawierają duże fragmenty opisu patentowego. Zgłoszenia patentowe tych samych firm mają przeważnie powtarzające się fragmenty tekstu (np. przepisy syntezy związków w każdym zgłoszeniu są analogiczne, wystarczy wymienić liczby, albo napisać sprytne makro – bardzo fajna zabawa!)
- Dużo czasu (ja dostaję koło miesiąca na patent 150 stronicowy)
- Ogromna podaż tłumaczeń

Wady

- Specyficzny język, ale można się przyzwyczaić (typowy przykład: “In another preferred embodiment of the immediately preceding method said facilitating weight gain is indicated in a patient having a disease or disorder accompanied by weight loss.”)
- Zawierają fragmenty z różnych dziedzin. Patenty dot. związków farmaceutycznych zawierają zazwyczaj obszerne fragmenty biochemiczne albo przykłady wykonania stanowią badania kliniczne, bądź wyliczane są cięgiem choroby przez kilka –kilkanaście stron (piszę z perspektywy elektrochemika, który z biochemią miał niewiele wspólnego, a z medycyną zupełnie nic – zdecydowanie trzeba się dokształcić, co może jednak stanowić zaletę – tu, sądząc z poprzedniego postu, zdania będą podzielone)
- Polskie biura płacą mniej więcej 30 zł za 1800 znaków ze spacjami

LINKI

Wszystkie patenty:
http://depatisnet.dpma.de/


Bazy polskie:
Wyszukiwanie słów angielskich w tytule i polskich w tytule i skrócie:
http://www.uprp.pl/patentwebaccess/
http://pl.espacenet.com/


Publikacje PCT (jeśli dojesz nieczytelna wersję w pdf zawsze stad możesz ściągnąć wersje zeskanowana, niestety z błędami)
http://www.depabase.de/pctgazette/


UWAGI DOTYCZĄCE TŁUMACZEŃ

PODZIAŁ DOKUMENTU:

1.Opis wynalazku

Dziedzina wynalazku
„Przedmiotem wynalazku jest...”

Stan techniki

Podsumowanie wynalazku (lub Istota wynalazku)
......
na końcu:
„ Wynalazek zilustrowano następującymi przykładami wykonania.„
lub
„Wynalazek został poniżej przedstawiony w przykładach wykonania, których nie należy traktować jako ograniczenie zakresu i ducha wynalazku do podanych w nich konkretnych związków chemicznych i procedur laboratoryjnych.”

Przykłady wykonania

2. Zastrzeżenia patentowe

3. Skrót opisu

4. Rysunki


PRZYKŁADY TŁUMACZEŃ

Typowe zwroty:

US patent No. = amerykański dokument patentowy nr
methods known in the art = sposoby znane w dziedzinie
skilled in the art = osoby biegłe w dziedzinie
in another embodiment of the invention… = w kolejnej realizacji niniejszego wynalazku...
componund of the invention = związek według niniejszego wynalazku
preferably = korzystnie
are hereby incorporated herein by reference - „są włączone w niniejszy opis jako odnośniki” lub „włączono w charakterze odnośników literaturowych”

Zastrzeżenia – kilka przykładów:

1) Określenie "znamienny tym, że"

W zasadzie rzadko zastrzeżenia zawierają zwrot "characterized in that", często nie ma zaznaczonej znamienności zastrzeżenia, lub jest zastosowany zwrot wherein. I tu jest problem, bo zwrot ten może być tłumaczony na parę sposobów. W przypadku zastrzeżeń zależnych konstrukcji np. "compound according to claim 1 of the formula I wherein" możemy ten zwrot jakby z marszu tłumaczyć jako "związek według zastrz. 2 znamienny tym że we wzorze ogólnym...". Zasada ta obowiązuje w każdym zastrzeżeniu zależnym, tzn
typu "coś według zastrz któregoś".

W przypadku zastrzeżeń niezależnych, już tak prosto nie jest, i o ile nie jest użyta fraza "characterized in that", to nie warto wprowadzać określenia "znamienny tym, że" w ogóle, bo można bardziej zaszkodzić niż pomóc, zwłaszcza jak w zastrzeżeniu jest parę razy "wherein".

Dodatkowo w przypadku zastrzeżeń niezależnych w których przedmiotem zastrzeżenia jest związek o danym wzorze, w ogóle nie wprowadzamy zwrotu "znamienny tym", że, tylko "w którym" albo "gdzie".
Przykład:

A) Compound according to claim 1 wherein R1 represents ....
A) Związek według zastrz. 1 znamienny tym że R1 oznacza....

B) Pharmaceutical composition characterized in that it comprises a compound according to claim A
B) Kompozycja farmaceutyczna znamienna tym, że zawiera związek określony w zastrz A.
Różnica pomiędzy zastrz. A i B polega na tym, że zastrzeżenie A dotyczy związku, a zastrz B kompozycji. Ponieważ zwrot "według zastrz." określa zdaniem Urzędu uzależnienie od innego zastrzeżenia, nie można go stosować w przykładzie B) bo zastrzeżenie dot. kompozycji nie może być zależne (w sensie uzależnienia patentowego) od zastrzeżenia dotyczącego związku. Kiedyś konstrukcje tego typu (tzn. określony w) nie były dozwolone, a Urząd domagał się wpisywania całego zastrzeżenia dotyczącego związku do zastrzeżenia dotyczącego kompozycji.

2) „method” tłumaczymy jako sposób (podobnie jak słowo "process")

3) gdy w zastrzeżeniu powołujemy się na przedmiot inne go zastrzeżenia, piszemy związku określonego w zastrz 1, zamiast związku według zastrz. 1. (zgodnie z wymaganiami UP)

4) w zwrocie "compound according to claim 1 or 2" „or” tłumaczymy jako "albo" zamiast jako "lub" (określone w ustawie)

No to na razie,
B.
Collapse


 
Jaroslaw Michalak
Jaroslaw Michalak  Identity Verified
Poland
Local time: 11:40
Member (2004)
English to Polish
TOPIC STARTER
SITE LOCALIZER
Dzięki śliczne! Feb 28, 2005

Bardzo dziękuję za ciekawy przyczynek. Mam nadzieję, że inni również podzielą się swoją wiedzą...

 


To report site rules violations or get help, contact a site moderator:

Moderator(s) of this forum
Monika Jakacka Márquez[Call to this topic]

You can also contact site staff by submitting a support request »

Od kuchni: Uwagi dotyczące warsztatu






TM-Town
Manage your TMs and Terms ... and boost your translation business

Are you ready for something fresh in the industry? TM-Town is a unique new site for you -- the freelance translator -- to store, manage and share translation memories (TMs) and glossaries...and potentially meet new clients on the basis of your prior work.

More info »
Protemos translation business management system
Create your account in minutes, and start working! 3-month trial for agencies, and free for freelancers!

The system lets you keep client/vendor database, with contacts and rates, manage projects and assign jobs to vendors, issue invoices, track payments, store and manage project files, generate business reports on turnover profit per client/manager etc.

More info »