https://www.proz.com/forum/turkish/40454-kitap_%E7evirisi_ve_yay%FDnevleri.html

Kitap çevirisi ve yayınevleri
Thread poster: Leyal
Leyal
Leyal  Identity Verified
Local time: 23:25
German to Turkish
+ ...
Dec 19, 2005

Tesadüfen alttaki yazıya rastladım ve yeni olmamasına rağmen sizlerle paylaşmak istedim...

Son yıllarda çevirilerde bir özensizlik dikkat çekiyor. Neden?
Çok haklısınız. Çeviri konusunda ciddi bir problem oluştu. Beyaz yakalıların çok yüksek oranda işsiz kalmasından sonra, dil bilen bu insanlar çeviri yaparak yaşamaya çalıştı. Çok haklı olarak bu sektöre girdiler. Aynı günlerde yayınevi patlaması da yaşanıyordu. Kitap piyasası krizde hiç
... See more
Tesadüfen alttaki yazıya rastladım ve yeni olmamasına rağmen sizlerle paylaşmak istedim...

Son yıllarda çevirilerde bir özensizlik dikkat çekiyor. Neden?
Çok haklısınız. Çeviri konusunda ciddi bir problem oluştu. Beyaz yakalıların çok yüksek oranda işsiz kalmasından sonra, dil bilen bu insanlar çeviri yaparak yaşamaya çalıştı. Çok haklı olarak bu sektöre girdiler. Aynı günlerde yayınevi patlaması da yaşanıyordu. Kitap piyasası krizde hiç durmadı. Yeni yayınevleri kurulmaya devam etti. Çevirmen olmayan kişilerin çeviri yapması bu yayınevleri için sorun olmadı. Aksine bu insanlardan yararlandılar. Oysa çevirmenlik bir meslek ve çeviri, yapılan dili bilmekle sınırlı değil. Çevirmen edebiyatı da, çevirdiği yazarı da çok iyi bilmek zorunda. Hukuk çevirisi yapıyorsa hukuk dilini bilmek zorunda...

Bu özelliklere sahip olmayan ama daha ucuza çalıştırabileceğiniz çok sayıda insan ortaya çıktı. Ve bence bu yayın piyasasına ciddi darbe vurdu. Kitabı alıp, ilk sayfasını okuyup aman Allah'ım bu nasıl çeviri diye bir daha elimi sürmediğim çok sayıda kitap oldu son zamanlarda. Bu hem kalitesiz hizmet olarak okurlara, hem de mesleği çevirmenlik olanlara zarar verdi. Çünkü daha önce çalıştıkları yüzdelerle iş yapamaz oldular. İyi iş değil, iş bekleniyordu ve bir an önce çeviri gelsin, basalım deniyordu. Biz iyi çevirmenlerle çalışacağız. Mesaimizin önemli bir bölümünü bu alanlarda en iyilerini bulmak için harcıyoruz.
http://www.sabah.com.tr/ozel/kitap1195/dosya_1194.html

[Edited at 2005-12-20 02:36]
Collapse


 
Selçuk Budak
Selçuk Budak  Identity Verified
Local time: 00:25
English to Turkish
+ ...
İdeal Çevirmen Dec 20, 2005

Şimdi bizde hepsinin olmasa da, yayınevlerinin önemli bir bölümünün çevirmen ve editörlerde aradığı bazı temel nitelikler var.

Bunlar arasında en temel ve vazgeçilmez olanı da, çevirmenin veya editörün "tuzunun kuru olmamasıdır." "Falanca filanca" olsun gibi öneriler karşısında, şu türden ifadeleri çok duymuşumdur: "Onun tuzu kuru! Onunla iş yapılmaz."

Yayınevleri açısından ideal çevirmen (veya editör):

1. Tercihen hiç
... See more
Şimdi bizde hepsinin olmasa da, yayınevlerinin önemli bir bölümünün çevirmen ve editörlerde aradığı bazı temel nitelikler var.

Bunlar arasında en temel ve vazgeçilmez olanı da, çevirmenin veya editörün "tuzunun kuru olmamasıdır." "Falanca filanca" olsun gibi öneriler karşısında, şu türden ifadeleri çok duymuşumdur: "Onun tuzu kuru! Onunla iş yapılmaz."

Yayınevleri açısından ideal çevirmen (veya editör):

1. Tercihen hiç evlenmemiş, çoluğu çocuğu olmayan, tercihen karşı cinsle düzenli bir ilişkisi olmayan birisi. Çünkü bunlar a) "verimli çalışmaya" engel ayak bağları ve b) Çünkü bunlar, düzenli bir yaşamı, dolayısıyla minimum bir yaşam standardını gerektiriyor.

2. Birinciyle kısmen bağlantılı olarak, çevirmen tercihen "cıbıl" olmalı. İyi para getiren işlere bulaşmamış olmalı, parasal anlamda (daha doğrusu daha iyi bir yaşam standardı anlamında)hiçbir beklentisi, "hırsı" olmamalı. Açgözlü olmamalı. Kanaatkar olmalı.

3. Tercihen hiçbir baltaya sap olamamış, olma yönünde de bir gayreti bulunmayan, dünyaya "nihilist" bir pencereden bakan, tercihen biraz mazoşist olmalı. Biraz uyumsuz ve biraz da asosyal olursa, daha iyi.

Bu koşullara uyuyorsanız, ideal bir çevirmen (veya editör) tipi çiziyorsunuz demektir. Bu özellikler sizin "olayı aşmış" olduğunuzu gösterir.

Birkaç haftada bir, yayınevine gelip utana sıkıla "bira parası" isteyen (yaptığı kitap karşılığında) çevirmenler ve onun geldiğini camdan görüp, "gene geldi allahın ayyaşı! Üç beş kuruş verip gönderin, benim de burda olmadığımı söyleyin" diyen yayınevi sahipleri tanıdım. "Aşmış" olma adına, kendini olmadık kalıplara zorlayan ve bir köşede, yapayanlız olduğu bu dünyaya "hoşçakal" diyen çevirmenler de. Sonra, yayınevindeki "koltuklardan" birisine kıvrılarak konaklama sorununu çözen, sabah kahvaltıya rakı ve peynirle başlayıp, yatsıyı şarap ekmekle tamamlayan, uyumadığı zamanların çoğunu yayınevinde masanın başında kitap "edit" ederek geçiren editörler de tanıdım.

"Bir çeviri programı varmış. Onu oğluma öğret! (oğlum dediği de, ilkokul öğrencisidir)" diyecek kadar kurnaz yayınevi sahipleri de tanıdım.

Ama yayınevleri yerli yerinde duruyor, daha da zenginleşmiş olarak. Ortaya çıkan eserler de öyle. Ama o çevirmenler ve o editörler artık yok. Çünkü ya zamansız bir hoşçakal ile aramızdan ayrıldılar, ya misyonlarını tamamlayıp kapının önüne konuldular.

Çok geçmeden yerlerine yenileri bulundu, arkadaşımızın alıntı yaptığı yazıda sözü edilenler gibi. Onlar da misyonlarını tamamlayıp gidecek. Maalesef. ):
Collapse


 
Leyal
Leyal  Identity Verified
Local time: 23:25
German to Turkish
+ ...
TOPIC STARTER
Dünyanın her yerinde aynı... Dec 20, 2005

Durumun, Selçuk'un anlattığı kadar vahim olduğuna inanmak istemezsem de, roman çevirmenlerin içler acısı durumu ne yazık ki ortada. Emeğinin "gerçek" karşılığını alan, hak ettiği saygıyı gören çevirmen sayısı yok denilecek kadar az... Dahası, "en nankör meslekler sıralaması" diye bir şey olsaydı, edebiyat çevirmenliği hiç şüphesiz en üst sıralarda yer alırdı...

Üzücü, ama gerçek. Edebiyat çevirmenliği bir gönül işi. Para kazanmak iste
... See more
Durumun, Selçuk'un anlattığı kadar vahim olduğuna inanmak istemezsem de, roman çevirmenlerin içler acısı durumu ne yazık ki ortada. Emeğinin "gerçek" karşılığını alan, hak ettiği saygıyı gören çevirmen sayısı yok denilecek kadar az... Dahası, "en nankör meslekler sıralaması" diye bir şey olsaydı, edebiyat çevirmenliği hiç şüphesiz en üst sıralarda yer alırdı...

Üzücü, ama gerçek. Edebiyat çevirmenliği bir gönül işi. Para kazanmak isteyen, kazanmak mecburiyetinde olan birinin, salt roman, şiir vs. çevirerek geçimini sağlaması çok zor...

İşin aslına bakılırsa, benim de gönlüm edebiyat çevirmenliğinden yana. Ama para kazanmak zorunda olduğum için, asıl sevdamdan - en azından şimdilik – vazgeçip, teknik çevirilere ağırlık veriyorum. Neyse ki, arada bir Storyboard çevirileri filan da yapıyorum ve hasretimi az da olsa bu şekilde giderme imkanına sahip oluyorum


İyi geceler,
N.
Collapse


 


To report site rules violations or get help, contact a site moderator:


You can also contact site staff by submitting a support request »

Kitap çevirisi ve yayınevleri


Translation news in Türkiye





Trados Studio 2022 Freelance
The leading translation software used by over 270,000 translators.

Designed with your feedback in mind, Trados Studio 2022 delivers an unrivalled, powerful desktop and cloud solution, empowering you to work in the most efficient and cost-effective way.

More info »
TM-Town
Manage your TMs and Terms ... and boost your translation business

Are you ready for something fresh in the industry? TM-Town is a unique new site for you -- the freelance translator -- to store, manage and share translation memories (TMs) and glossaries...and potentially meet new clients on the basis of your prior work.

More info »