Pages in topic:   < [1 2]
Bu bir özür müdür, değil mi?
Thread poster: murat Karahan
Özden Arıkan
Özden Arıkan  Identity Verified
Germany
Local time: 06:20
Member
English to Turkish
+ ...
Ben de öyle düşünüyorum Sep 21, 2006

Yani benim kişisel olarak vardığım sonuç da, Faruk Bey'in dediği gibi,
Bu noktadan sonra “I’m sorry” demek “özür dilerim” anlamına gelir mi gelmez mi tartışması sınırlayıcı kalıyor. Özür mü değil mi tartışmasının eş zamanlı olarak pek çok ülkede (hem kabul edenler hem de kabul etmeyenlerce) çeviri bağlamında değil ama yorumlama bağlamında yapıldığını biliyorum. Bu tartışmaların yapılması bile sorunun semantik ötesine geçmesi gerektiğinin belirtisidir. Bunca ülkede bunca çevirmenin hepsi mi tartışmaya açık şekilde çevirdi, hiç mi sarih bir çeviri yapan çıkmadı?

önümüzdeki çerçevenin, konunun bütün boyutlarıyla yeterli biçimde tartışılmasına imkân sağlamadığı.

Tabii ki siyasi bir tartışma önermiyorum (en azından proz’da önermiyorum) fakat “çeviri sürecinde konjonktürel baskılar”, “haber çevirilerinin nesnelliği” gibi konulara kaymadan Papa’nın ne dediğini çözümlememiz çok zor, istediğim de tartışmanın buralara yayılması.

Yani tartışmayı başka bir düzleme yaymamız mümkün değil.

Dolayısıyla, tartışma bu noktada tıkanıyorsa ve "dil ve çeviri bağlamı" içinde kalarak başka bir açılım sunulamayacaksa, bu konuyu kilitlemek en iyi çözüm olabilir.


 
murat Karahan
murat Karahan  Identity Verified
Türkiye
Local time: 07:20
English to Turkish
+ ...
TOPIC STARTER
Çeviri açısından değerlendirmenin sınırları Sep 21, 2006

kaynak metinden başlar, hedef metinde biter. Burada bir çeviri var, teorik bir durumdan söz etmiyoruz. Ortada gazetede yayınlanan çeviri metin ve Papa'nın sözleri var. "Bu sözleri özür olarak çevirebilir miyiz"den ziyade, "bu sözlerin özür olarak çevrilmemesi doğru mu" sorusu var. Başka bir örnekle açmak gerekiyor yine diplomasi dilinden. Uyarı-nota-ultimatom, kınama-lanetleme gibi dereceleri düşünün. Bu sözcüklerin çevirisinde belli bir kalıp vardır ve yorum söz k... See more
kaynak metinden başlar, hedef metinde biter. Burada bir çeviri var, teorik bir durumdan söz etmiyoruz. Ortada gazetede yayınlanan çeviri metin ve Papa'nın sözleri var. "Bu sözleri özür olarak çevirebilir miyiz"den ziyade, "bu sözlerin özür olarak çevrilmemesi doğru mu" sorusu var. Başka bir örnekle açmak gerekiyor yine diplomasi dilinden. Uyarı-nota-ultimatom, kınama-lanetleme gibi dereceleri düşünün. Bu sözcüklerin çevirisinde belli bir kalıp vardır ve yorum söz konusu değildir. İlk çeviri bu kalıpların dışına çıkmış mıdır, çıkmamış mıdır, sorumun özü budur. İlk açıklama yapıldığında papa için "regret" sözcüğü kullanılmıştı. Semantik dahilinnde bir şeyler aranıyor burada, ilk çevirinin gerçek anlamı verip vermediği. Bu türden kalıplar ülkenin kendi siyasetinin etkisiyle oluşabilir, bir ülkenin terörist dediğine, diğer bir ülkenin gerilla, militan, özgürlük savaşçısı demesi, ya da bir ülkede gerçekleşen bir halk hareketinin kimi ülkeler tarafından bağımsızlık mücadelesi, kimi ülkeler tarafından da isyan olarak tanımlanması gibi. Kaynak dildeki özür dileme kalıplarından biri de bu şekilde ise, çeviride bu durum dikkate alınmış mıdır, alınmamış mıdır sorusu belirliyor çerçevenin bir köşesini.

Bu arada I'm sorry'den söz açılmışken bağlamın etkisini gösteren güzel bir örnek olduğunun altını çizmek gerekir. İki polis kapıya gelir "We're sorry, madam, you'r husband is dead." der. Bazen TV'da görürüz "Üzgünüz hanımefendi" veya daha beteri "Özür dileriz hanımefendi" diye çevrildiğini. Biz ise böyle bir durumda "başınız sağ olsun deriz. Buna benzer bir durum yaşanıyor mu, yaşanmıyor mu sorusu?
Collapse


 
Serkan Doğan
Serkan Doğan  Identity Verified
Türkiye
Local time: 07:20
Turkish to English
+ ...
Papa ne dedi? Sep 22, 2006

Anlaşılan bu konu da zamanla asıl noktasından uzaklaştı. Sonuçta, Papa'nın genelde "özür" anlamına gelen sözleri söylemekten kaçındığı anlamını çıkardım ben. Şu tespit de dikkatimi çekti ve hoşuma gitti: "diyelim ki bu sözleri ilk çeviren Türk yanlış çevirdi, peki bütün dünyada da mı aynı hata yapıldı ki insanlar böylesi bir tepki gösterdi". Nihayetinde insan söylemek istemediği bir şeyi söylemiş, söylemek istediği bir şeyi söylememiş gibi göst... See more
Anlaşılan bu konu da zamanla asıl noktasından uzaklaştı. Sonuçta, Papa'nın genelde "özür" anlamına gelen sözleri söylemekten kaçındığı anlamını çıkardım ben. Şu tespit de dikkatimi çekti ve hoşuma gitti: "diyelim ki bu sözleri ilk çeviren Türk yanlış çevirdi, peki bütün dünyada da mı aynı hata yapıldı ki insanlar böylesi bir tepki gösterdi". Nihayetinde insan söylemek istemediği bir şeyi söylemiş, söylemek istediği bir şeyi söylememiş gibi gösterebilir. Bunun için edebiyatı, demagojiyi vs kullanır. Bu hepimiz için geçerli. Zaten çevirinin güzelliklerinden birini de bu oluşturmuyor mu, yani bizim bunları çözme gayretimiz..Collapse


 
Faruk Atabeyli
Faruk Atabeyli  Identity Verified
Türkiye
Local time: 07:20
English to Turkish
+ ...
Bu konuda net olmayan yalnız bizler değiliz Sep 23, 2006

Aşağıdaki haber ilginizi çekebilir,

22-09-2006 Vatican unable to offer an Arabic translation of Pope's address
Vatican, Italy (CNS): In order to help calm the waters roiled by controversy over Pope Benedict XVI's Sept. 12 remarks on Islam, the Vatican called on its extensive network of papal representatives around the world. […] Some papal representatives were dismayed that the Vatican was unable to immediately offer an official Arabic translation of the pope's origina
... See more
Aşağıdaki haber ilginizi çekebilir,

22-09-2006 Vatican unable to offer an Arabic translation of Pope's address
Vatican, Italy (CNS): In order to help calm the waters roiled by controversy over Pope Benedict XVI's Sept. 12 remarks on Islam, the Vatican called on its extensive network of papal representatives around the world. […] Some papal representatives were dismayed that the Vatican was unable to immediately offer an official Arabic translation of the pope's original address.

For more information, please visit:
www.catholicnews.com/data/stories/cns/0605380.htm
Collapse


 
Özden Arıkan
Özden Arıkan  Identity Verified
Germany
Local time: 06:20
Member
English to Turkish
+ ...
Söz ve söylem Sep 23, 2006

Bence burada iki şey birbirine karıştırılıyor. "Özür dileme" ile "nedamet getirme". Bunlardan birincisi, bağlama, ilişkiye, konjonktüre dayalı politik (terimi, olabilecek en geniş anlamda kullanıyorum) bir eylemdir: İnsanlar arasındaki mahrem ilişkilerde de, daha geniş bir sosyal çerçevede seyreden insan ilişkilerinde de, kurumlar ve devletler arası ilişkilerde de. İkincisi içselpolitik (terimi, olabilecek en geniş anlamda kullanıyorum) bir eylemdir: İnsanlar arasındaki mahrem ilişkilerde de, daha geniş bir sosyal çerçevede seyreden insan ilişkilerinde de, kurumlar ve devletler arası ilişkilerde de. İkincisi içsel bir eylemdir. Birinci gruba giren bir çerçevede ikincisinin oluşmasını beklemek saflık ve hata. Hiçbir devlet adamı bu anlamda, yani içsel bir sürecin sonucu olarak özür dilemez, dileyecek olsa bile içinde yer aldığı, sözcüsü durumunda olduğu örgütsel ve kurumsal yapı buna izin vermez, imkân tanımaz (dileyecek duruma gelseydi, zaten o yapının parçası ve sözcüsü olarak kalamazdı).

Aynı hata, Murat'ın sözünü ettiği çeviriye de yansıyor. Bunun nedeni de saflıktan çok, ya Balaban'ın dediği "habercilik" mekanizması, ya Faruk'un sözleriyle "çeviri sürecindeki konjonktürel baskılar" - ki galiba ikisi aynı kapıya çıkıyor. Bizi ilgilendiren kısmı da bunun "çevirmenlik etiği" ile kesiştiği nokta, ki çevirmenin veya çeviriye son şeklini veren kişinin, profesyonel etik bakımından işin içinden yüzünün akıyla çıktığını söylemek zor.

Daha önce de söylediğim gibi, "considered" ibaresinin "imiş gibi görünen" şeklinde aktarılması, zaten "çeviri sürecindeki konjonktürel baskı"nın, profesyonel etik'ten ciddi bir taviz verilmesine yol açtığını gösteriyor bence. Ama bunun dışında, bir bütün olarak baktığımızda ve "başarılı çevirinin, sözü değil, söylemi doğru aktaran çeviri olduğu" kabulünden hareket ettiğimizde de, ortada -başka sorunlara ilaveten- bir çeviri sorunu -da- olduğunu görebiliriz.
Collapse


 
Pages in topic:   < [1 2]


To report site rules violations or get help, contact a site moderator:


You can also contact site staff by submitting a support request »

Bu bir özür müdür, değil mi?


Translation news in Türkiye





CafeTran Espresso
You've never met a CAT tool this clever!

Translate faster & easier, using a sophisticated CAT tool built by a translator / developer. Accept jobs from clients who use Trados, MemoQ, Wordfast & major CAT tools. Download and start using CafeTran Espresso -- for free

Buy now! »
Wordfast Pro
Translation Memory Software for Any Platform

Exclusive discount for ProZ.com users! Save over 13% when purchasing Wordfast Pro through ProZ.com. Wordfast is the world's #1 provider of platform-independent Translation Memory software. Consistently ranked the most user-friendly and highest value

Buy now! »