Balloon kyphoplasty

15:56 Oct 12, 2009 

Pisownia przez y utrwaliła się w polszczyźnie w wyrazach, w których skład wchodzi cząstka hydr-, np. hydroplan, hymn. Słowo mikologia, u którego podstaw leży greckie słowo mykes, nie zaś mikes, jest takim właśnie historycznym wyjątkiem (w innych nowożytnych językach indoeuropejskich jego ekwiwalent zapisuje się przez y, por. fr. mycologie, ang. mycology, niem. Mykologie). Jest to, w przeciwieństwie do fykologii, utrwalony już w języku polskim precedens. Ten ostatni wyraz ze względu na brak utrwalenia proponuję zapisywać zgodnie z etymologią przez y, co zresztą czyni Nowa encyklopedia powszechna PWN.
— Piotr Sobotka, Uniwersytet Warszawski
http://poradnia.pwn.pl/lista.php?szukaj=mikologia&kat=18

15:49 Oct 12, 2009 

Historycznie samogłoski szeregu przedniego (np. [i], [e]) miały właściwości miękczące, więc w wyrazach rodzimych pojawiały się po spółgłoskach miękkich bądź zmiękczonych (m.in. dlatego mówimy dziś „Mieszkam na Służewie”, a nie „Mieszkam na Służewiu”). Nie zawsze jednak przed literą e czy ę wystąpi spółgłoska miękka lub zmiękczona, zasada więc w tym przypadku nie jest konsekwentna i dla wyjaśnienia niektórych odstępstw trzeba odwoływać się do faktów z historii języka. Tyle na temat zasad sekwencyjnych.<br>Problem zapisu wyrazów typu mikologia, fikologia jest nieco odmiennej natury, nie dotyczy ograniczeń sekwencyjnych, o czym świadczą chociażby nazwy: Mykeny, fyle. W języku polskim pisownia wyrazów pochodzenia greckiego nie jest konsekwentna. Zwykle nie odróżniamy liter greckich: joty i ipsylonu. W obu przypadkach po pewnym czasie wahań przyjęła się transliteracja za pomocą polskiej litery i. Piszemy więc hierarchia, historia (w ich greckich odpowiednikach jest jota), lecz także hipoteza, misterium, mit (w ich greckich odpowiednikach jest ipsylon). Pisownia przez y utrwaliła się w polszczyźnie w wyrazach...

15:47 Oct 12, 2009 

A teraz wróćmy do kwestii "y/i":

Witam Szanownych Ekspertów!
Uprzejmie proszę o podanie treści zasady (o ile takowa istnieje) używania bądź nieużywania określonych samogłosek po określonych spółgłoskach. W myśl takiej zasady niepoprawne byłyby nazwy: mykologia, fykologia, tymczasem poprawne byłyby: mikologia, fikologia.
(zdesperowany my/mikolog)
Występowaniem pojedynczych głosek, zasadami łączenia dźwięków w obrębie wyrazu, morfemu bądź sylaby zajmuje się fonotaktyka. Nie wszystkie głoski oraz ich połączenia mogą pojawiać się w dowolnym kontekście. Niektóre sekwencje dźwięków są dla danego języka nienaturalne, np. dla języka polskiego zbitka [oe], spotykana tylko w wyrazach zapożyczonych. Istnieją różne ograniczenia w połączeniach spółgłosek i samogłosek. W polszczyźnie literackiej po spółgłoskach miękkich oraz [l] nigdy nie występuje samogłoska [y] (mazowiecka [lypa] jest w języku ogólnopolskim niedopuszczalna), natomiast po spółgłoskach twardych nigdy nie pojawia się [i] (por. [s’inus]). Historycznie samogłoski szeregu przedniego...

15:42 Oct 12, 2009 

13. Pisownia pojedynczych wyrazów i wyrażeń:<br>(...)<br>e) wprowadzono łączną pisownię nieopodal (dotychczas: nie opodal). Ze względu na większe rozpowszechnienie starszej formy [to akurat jest nieprawdą - formą dominującą jest "nieopodal", co łatwo sprawdzić w sieci i wydawnictwach papierowych, i tylko z tego względu dopuszczono pisownię łączną] w słownikach podaje się obydwie.<br>f) wprowadzono pisownię pineska ze względy na szersze rozpowszechnienie tej formy w stosunku do dotychczasowej pinezka. Obie postacie ortograficzne są równoprawne.<br>g) ujednolicono pisownię hobbysta, hobbystka z wyrazem lobbysta (dotychczas: hobbista, ale: lobbysta).<br>http://szkolnictwo.pl/index.php?id=PU1000<br><br>... więc widać, to, co "dzisiaj" jest niepoprawne (a ściślej mówiąc, nieuznawane przez słowniki), "jutro" może być najzupełniej prawidłowe... Instancją ostateczną jest uzus.

15:31 Oct 12, 2009 

Z zainteresowaniem przeczytałem odpowiedź prof. dra hab. Mirosława Skarżyńskiego. Jest ona formalna, na zasadzie "tak podają (obecnie) słowniki, więc tylko tak jest poprawnie". Należy jednak pamiętać o tym, że w ostatecznej instancji to nie językoznawcy dekretują normy językowe, lecz użytkownicy języka. W ostatnich latach do słowników języka polskiego (głównie słownika ortograficznego PWN, gdyż to on jest największą bazą/korpusem słów występujących w polszczyźnie) wprowadzono kilka tysięcy poprawek, korygując błędne formy i dopisując nowe słowa (w tym nowe oboczności). (Nawiasem mówiąc, jednym z głównych motorów tych zmian był konkurs "Dyktando".)
Na przykład według starszych słowników ("obowiązujących" do połowy lat dziewięćdziesiątych) jedyną poprawną pisownią było "nie opodal" (osobno) - ponieważ jednak w praktycznym użyciu dominował zapis "nieopodal" (łącznie), uznano go za równoprawny. Podobnie było z obocznością "pinezka/pineska".

14:45 Oct 12, 2009 

Moje doświadczenia ze slownikami rozmaitego rodzaju pojawiajacymi się na rynku wskazują, że od czasu, kiedy słownik może napisać i wydać każdy, jakość wielu z nich tak merytoryczna, jak językowa woła czasem o pomstę do nieba.
"Oboczności", na które powołują się Pańscy oponenci pochodzą prawdopodobnie z owych podejrzanych źródeł, "tifus", "kinologia", "riboflawina" robią wrażenie patologii.
Podstawowa rzecz, którą powtórzę: norma ortograficzna podana jest w słowniku ortograficznym i tylko do niej można się odwoływać.
Łączę pozdrowienia -
prof. dr hab. Mirosław Skarżyński

14:45 Oct 12, 2009 

Szanowny Panie,
ma Pan rację. Jedyna pisownia poprawna to: kifoza, kifoskolioza (Wielki słownik ortograficzny PWN; Słownik języka polskiego PWN, Uniwersalny SJP PWN, Slownik wyrazów obcych PWN), a więc - konsekwentnie - i kifoplastyka. Oponentom trzeba wyjaśnić, że norma ortograficzna znajduje się w slownikach ortograficznych mających akceptację Rady Języka Polskiego - w tym wypadku chodzi o Nowy słownik ortograficzny PWN i (nieco zmieniony tytuł) Wielki słownik ortograficzny PWN, a tejże normie podlegają zapisy w naukowych słownika języka polskiego (SJP PWN, USJP PWN, SWO PWN). O tym, że zasady piswmno, o których mowa, obowiązują we wszystkich tekstach pisanych po polsku, nie powiwnienem nawet wspominać, gdyby nie to, co Pan pisze o Google, słowniku medycznym. Otóż ani Internet, ani wydawane przez rozmaite słowniki nie są źródłem normy językowej, poniewa ż w Internecie kazdy pisze, jak mu sie podoba, a słownik np. medyczny trzeba by dopiero zbadać pod kątem poprawności pisownianej, by móc mu ufać....

14:44 Oct 12, 2009 

i poprosiłem o zdanie prof. Skarżyńskiego z Poradni Jęz. UJ. Wklejam korespondencję, bo dość chyba ciekawa i być może przydatna w razie podobnych 'oboczności':
Zadane pytanie:
Niedawno uczestniczyłem w specyficznej dyskusji dotyczącej pisowni słowa kifoplastyka (operacja korygująca nieprawidłową krzywiznę kręgosłupa). Moim zdaniem pisownia tego terminu brzmi jak wyżej, zgodnie z pisownią słowa kifoza w słowniku ortograficznym języka polskiego. Moi oponenci, zwolennicy pisowni ‘kyfoza’ powołują się z kolei na 'linki w googlu' i słownik medyczny wydawnictwa Medyk oraz przywołują 'oboczności' w rodzaju tifus/tyfus, kinologia/kynologia, riboflawina/ryboflawina, z których – ich zdaniem – miałaby wynikać pisownia kyfoza. Będę wdzięczny za Państwa zdanie w tej sprawie. Z wyrazami szacunku, lek. G. Pałka

06:47 Oct 2, 2009 

Myślę, że kupno tego słownika byłoby stratą pieniędzy; okazało się, że mam go na półce, choc nigdy z niego nie korzystałem. Krótki rzut oka na zawartość wskazuje na niechlujstwo i brak należytej uwagi zwróconej na język polski. Przykładowa "kyphosis" przetłumaczono jako "garb, zgarbienie, kyfoza", co jest zupełnie bez sensu, a pełno tam i innych kwiatków, takich jak "balance - bilans (zamiast równowaga)", czy też kuriozalne "mycophobia - fobia grzybów"