Off topic: Vraagstukje van de week III - Duitse samengestelde begrippen Thread poster: Marinus Vesseur
|
|---|
Een beetje een ander soort vraagstukje deze week. Dit is een voorbeeld van een zin die ik misschien tè losjes heb vertaald vanwege de lastige Duitse constructie en omdat ik een beetje een hekel heb aan dat overbodig precieze en de 'Technikverliebtheit' van veel ingenieurs, wat natuurlijk een persoonlijke opvatting is en mijn vertaalwerk eigenlijk niet zou mogen beïnvloeden.
Brontekst
Funktionsbedingt können die Sägemaschinen und Anlagen nicht vollständig von... See more Een beetje een ander soort vraagstukje deze week. Dit is een voorbeeld van een zin die ik misschien tè losjes heb vertaald vanwege de lastige Duitse constructie en omdat ik een beetje een hekel heb aan dat overbodig precieze en de 'Technikverliebtheit' van veel ingenieurs, wat natuurlijk een persoonlijke opvatting is en mijn vertaalwerk eigenlijk niet zou mogen beïnvloeden.
Brontekst
Funktionsbedingt können die Sägemaschinen und Anlagen nicht vollständig von Gefahrenstellen abgeschirmt werden, da zum Ein- und Ausbringen von Sägematerial selbst bei vollverkleideten Maschinen Öffnungen benötigt werden.
Vertaling
Zaagmachines en -installaties kunnen in principe niet volledig tegen alle risico’s worden beveiligd, omdat het zaagmateriaal via openingen in en uit de machine moet kunnen worden bewogen.
Wat moet je nou met ‘funktionsbedingt’ bijvoorbeeld? Duits heeft veel van dit soort samengestelde begrippen: ‘überdimensional’, ‘längerfristig’, ‘arbeitsintensiv’, ‘Vollverkleidung’, enz. Ze zijn zo specifiek dat je soms een hele zin nodig hebt om het uit te leggen. Om gek van te worden. Of je vertaald gewoon letterlijk in, bijv., ‘functie-afhankelijk’ en dan maar hopen dat het nu niet opvalt en later misschien een keer officieel vernederlandst. Nee, dan toch liever de essentie van de zin overdenken en opnieuw formuleren. Of is dat te link bij technische vertalingen?
Nog een paar technische vraagjes:
Wordt het materiaal in de machine ‘bewogen’, ‘geplaatst’ of ‘ingevoerd’? Of is er nog een beter begrip? En wat doe ik dan met ‘Ein- und Ausbringen’?
Is '..niet volledig tegen alle..' dubbelop?
Zou je liever '..het te zagen materiaal..' in plaats van 'zaagmateriaal' gebruiken?
Graag weer jullie commentaar. ▲ Collapse
| | | |
blomguib (X) 
Local time: 15:48
English to Flemish
+ ...
| Is inderdaad soms om je haren uit te willen rukken | Nov 23, 2009 |
Eerst en vooral; als ingenieur vertaal ik bijna uitsluitend octrooiliteratuur, en het maakt niet uit of de brontaal EN, FR, dan wel DE is....dergelijke schijnbaar "overbodige" constructies, samenstellingen, enz... komen steeds voor. Alsof men doodsbenauwd is om toch maar iets onafgeschermd te laten.....Het is wel zo dat Duitse bronteksten hier de kroon spannen! Bovendien is het zo dat teksten die geschreven zijn door techneuten, gewoonlijk niet uitblinken in linguïstieke duidelijkheid....techne... See more Eerst en vooral; als ingenieur vertaal ik bijna uitsluitend octrooiliteratuur, en het maakt niet uit of de brontaal EN, FR, dan wel DE is....dergelijke schijnbaar "overbodige" constructies, samenstellingen, enz... komen steeds voor. Alsof men doodsbenauwd is om toch maar iets onafgeschermd te laten.....Het is wel zo dat Duitse bronteksten hier de kroon spannen! Bovendien is het zo dat teksten die geschreven zijn door techneuten, gewoonlijk niet uitblinken in linguïstieke duidelijkheid....techneuten gaan er maar al te gemakkelijk van uit dat de lezer op precies hetzelfde niveau zit en over precies dezelfde "voorkennis" beschikt als de schrijver...dit levert dikwijls onbegrijpbare monsters van teksten.
Wat betreft jouw zaagmachine:
Funktionsbedingt: Ik zou zeggen: Zaagmachines....kunnen tijdens de werking niet tegen ale.....Dit om het onderscheid aan te geven dat er ook een aspect veiligheid is dat relevant is wanneer de machine niet gebruikt wordt (ik denk aan de elektrische beveiliging wanneer de machine niet gebruikt wordt maar wel is aangesloten op het net)
De essentie van de zin overdenken en opnieuw formuleren is wat ik ook dikwijls doe (soms heb je gewoon geen andere keuze!), maar je moet er bij technische teksten wel van overtuigd zijn dat je de essentie ook daadwerkelijk gevat hebt. Dit laatste is niet altijd een probleem van de vertaler; dikwijls is het origineel vanuit technisch standpunt gewoon onduidelijk, dubbelzinnig, warrig, enzovoort....om niet te spreken vanuit taalkundig oogpunt!
Wat betreft het werkwoord: ‘bewogen’, ‘geplaatst’ of ‘ingevoerd’...hangt er van af waar je de nadruk op wenst te leggen. Ook is in dit specifieke geval de grootte van de machine volgens mij van belang, alsook de wijze waarop ze werkt. Als het een echt grote machine is, zou ik geplaatst of ingevoerd gebruiken. Als het een machine is die kleiner is en waar je continu materiaal mee zaagt, zou ik bewogen of aangevoerd gebruiken. Bij het herlezen van deze zin bedenk ik mij wel dat dit puur persoonsgebonden voorkeuren zijn...Het enige wat WEL is, is dat ik enkel geplaatst zou gebruiken als het materiaal niet beweegt, terwijl het zaagblad beweegt (het tegengestelde is uiteraard ook mogelijk)...dat is een onderscheid dat ik WEL zou maken!
"niet volledig tegen alle"...is volgens mij niet dubbelop; er zijn verschillende veiligheidsaspecten waar je je (voor elk aspect afzonderlijk bekeken) in min of meerdere mate kan tegen beschermen...dus in dit geval zijn er risico´s waartegen je je niet voor 100% kan beschermen....Het kan zijn dat er zijn waarvoor dit wel het geval is, maar er zijn er in ieder geval waarvoor dat niet geldt.
"Zaagmateriaal" of "te zagen materiaal"? In een octrooi zou ik een onderscheid maken; zaagmateriaal zou men kunnen interpreteren als het materiaal van de zaag (zaagblad)....ik weet het; mensen die zich met octrooien bezig houden (inclusief ikzelf) zijn soms mieren***kers....In "normale teksten" zou ik zaagmateriaal gebruiken....
Ik zou het volgende van jouw zin gemaakt hebben: Zaagmachines en -installaties kunnen in principe niet volledig beschermd worden tegen alle risico´s omdat er, zelfs bij volledig omklede machines, openingen aanwezig moeten zijn om het zaagmateriaal naar en van de machine aan en af te kunnen voeren.
Daar moet ik wel bij zeggen dat ik jouw versie eigenlijk ook volledig te verdedigen vond.
Tot zover mijn twee centen....
Vind overigens dit brainstormen zeer interessant en nuttig; er komen soms dingen bovendrijven waar je op eigen houtje steeds zou aan voorbijgaan!
Thanks voor het initiatief!
Stefan ▲ Collapse
| | | |
Henk Peelen
Netherlands
Local time: 20:48
Member (2002)
German to Dutch
+ ...
SITE LOCALIZER | abschirmen von ~ ontdoen van, vrijwaren van | Nov 23, 2009 |
Ik denk dat het werkwoord abschirmen in combinatie met von hier niet vreselijk gelukkig is gekozen (maar ook niet fout). Volgens mij zou je het heel goed als volgt kunnen vertalen.
(De) zaagmachines en (-?)installaties hebben per definitie gevaarlijke plekken. Dat brengt het zagen onherroepelijk met zich mee. Voor het aan- en afvoeren van het zaagmateriaal zijn immers ook bij volledig beklede machines openingen nodig.
De werking van zaagmachines en (-?)installaties heef... See more Ik denk dat het werkwoord abschirmen in combinatie met von hier niet vreselijk gelukkig is gekozen (maar ook niet fout). Volgens mij zou je het heel goed als volgt kunnen vertalen.
(De) zaagmachines en (-?)installaties hebben per definitie gevaarlijke plekken. Dat brengt het zagen onherroepelijk met zich mee. Voor het aan- en afvoeren van het zaagmateriaal zijn immers ook bij volledig beklede machines openingen nodig.
De werking van zaagmachines en (-?)installaties heeft tot gevolg dat het moeilijk is een machines en installaties te ontwerpen die geen enkele gevaarlijke locatie hebben. Men moet het zaagmateriaal immers in de machine of installatie kunnen brengen en er vervolgens weer uit kunnen nemen, zodat zelf seen volledig ingepakte machine openingen nodig heeft.
gevaarlijk bedieningspunt in plaats van gevaarlijke locatie kan ook heel goed:
http://www.linguee.com/search?query=gefahrstelle
Overigens geloof ik dat je deze kwesties toch beter binnen het KudoZ-systeem kunt plaatsen, daar trekt het toch veel meer aandacht en talent, al heeft KudoZ het nadeel van een "korte omlooptijd". /// Ik denk dat ook hier zich een hele vaste ploeg Tante-betweterige liefhebbers gaat nestelen. Inderdaad, het zal hier gemoedelijker blijven, mede omdat de vraag eeuwig open blijft, de vraagsteller geen levertijd lijkt te hebben en het geen KudoZ-punten oplevert.
we kwamen, zagen en vertalen ... eeehhh ... zullen overwinnen
[Bijgewerkt op 2009-11-24 11:03 GMT] ▲ Collapse
| | | |
Marinus Vesseur
Canada
Local time: 11:48
English to Dutch
+ ...
TOPIC STARTER | Kudoz vs. forum | Nov 23, 2009 |
Hi Henk
Bedankt voor je reactie. Goede oplossing.
Kudoz is niet zo geschikt voor discussie en er heerst ook een beetje een betweterige sfeer. Ik gebruik Kudoz graag, daar niet van, maar ik wil een beetje meer plezier met taal beleven en bovendien niet alleen de eigenlijke theoretische kwestie, maar ook het vertaalproces en de bijkomende gedachten en twijfels ter discussie brengen.
Tot nu toe hebben we toch leuke reacties gehad, niet? Ik vind het prachtig zo... See more Hi Henk
Bedankt voor je reactie. Goede oplossing.
Kudoz is niet zo geschikt voor discussie en er heerst ook een beetje een betweterige sfeer. Ik gebruik Kudoz graag, daar niet van, maar ik wil een beetje meer plezier met taal beleven en bovendien niet alleen de eigenlijke theoretische kwestie, maar ook het vertaalproces en de bijkomende gedachten en twijfels ter discussie brengen.
Tot nu toe hebben we toch leuke reacties gehad, niet? Ik vind het prachtig zo.
Groetjes,
Rien
Henk Peelen wrote:
Overigens geloof ik dat je deze kwesties toch beter binnen het KudoZ-systeem kunt plaatsen, daar trekt het toch veel meer aandacht en talent, al heeft KudoZ het nadeel van een "korte omlooptijd".
▲ Collapse
| | |
|
|
|
Erik Freitag
Germany
Local time: 20:48
Member (2006)
Dutch to German
+ ...
Daar heb je echt een lastige zin. Volgens mij is "von Gefahrenstellen abgeschirmt werden" gewoon onzin, want het zijn niet de machines, maar de mensen die moeten worden beschermd. Je hebt dit vertald met "tegen alle risico's beschermd". Ik ben er niet heelemal zeker over het Nederlands: wie wordt er nu beschermd, de mens of de machine?
Bovendien vind ik dat het koppelteken (of hoe heet deze streepje?) niet klopt: In het brontekst is er sprake van zaagmachines eenerzijds, en install... See more Daar heb je echt een lastige zin. Volgens mij is "von Gefahrenstellen abgeschirmt werden" gewoon onzin, want het zijn niet de machines, maar de mensen die moeten worden beschermd. Je hebt dit vertald met "tegen alle risico's beschermd". Ik ben er niet heelemal zeker over het Nederlands: wie wordt er nu beschermd, de mens of de machine?
Bovendien vind ik dat het koppelteken (of hoe heet deze streepje?) niet klopt: In het brontekst is er sprake van zaagmachines eenerzijds, en installaties anderzijds (dus niet per se zaaginstallaties - misschien randapparatuur), dat is dus iets meer algemeen. ▲ Collapse
| | | |
Marinus Vesseur
Canada
Local time: 11:48
English to Dutch
+ ...
TOPIC STARTER
efreitag wrote:
.. het zijn niet de machines, maar de mensen die moeten worden beschermd...
. niet per se zaaginstallaties - misschien randapparatuur..
Goed gezien! Vooral het eerste puntje is raar. Het zou natuurlijk kunnen dat de techneut eerst aan het risico voor de machine heeft gedacht en pas ten tweede aan eventuele afgezaagde ledematen. Als ik dat punt verander, ben ik in principe wel bezig de brontekst te bewerken, wat ook niet altijd verstandig is, maar hier had het wel gekund.
Ik weet niet meer of de 'installaties' ook bij de zaag horen, of dat het om transportbanden e.d. gaat, maar waarschijnlijk zijn het inderdaad 'zaagmachines en installaties' zonder streepje.
| | | |
Henk Peelen
Netherlands
Local time: 20:48
Member (2002)
German to Dutch
+ ...
SITE LOCALIZER | Ontwerper wil een perfecte machine ontwerpen | Nov 25, 2009 |
Ik vat het eigenlijk zo op dat de de ontwerper zijn hoofddoelstelling van een perfecte machine als heilig ziet en op die basis doorredeneert en schrijft. Zijn taak is een perfecte machine af te leveren. Dat er bij een niet-perfecte machine eventueel doden en gewonden vallen, is slechts een indicatie voor het al of niet bereiken van de hoofddoelstelling (een perfecte machine). Zo redeneren en vooral redeneerden ze in het land "tussen Maas en Memel" wel meer. De wereld is trouwens rond: als je de ... See more Ik vat het eigenlijk zo op dat de de ontwerper zijn hoofddoelstelling van een perfecte machine als heilig ziet en op die basis doorredeneert en schrijft. Zijn taak is een perfecte machine af te leveren. Dat er bij een niet-perfecte machine eventueel doden en gewonden vallen, is slechts een indicatie voor het al of niet bereiken van de hoofddoelstelling (een perfecte machine). Zo redeneren en vooral redeneerden ze in het land "tussen Maas en Memel" wel meer. De wereld is trouwens rond: als je de langste weg tussen Maas en Memel neemt, is het niet veel beter.
Daarbij heeft de ontwerper / shrijver uiterst ongelukkige woorden gekozen, maar het is in principe mogelijk.
Maar ik vind het ook prima als ik het fout heb. Je zou de tekst met de twee mogelijkheden (geredeneerd vanuit het streven naar een feilloze machine) versus (complete onzin) zonder MaasMemelig gedoe op het Duitse forum of als Duitse KudoZ-vraag kunnen stellen en eens zien wat moedertaalsprekers Duits zeggen. ▲ Collapse
| | | |
Login to reply/comment 
