Μεταγραφή ή μετάφραση; Thread poster: skazakis
|
|---|
skazakis 
Local time: 21:27
English to Greek
+ ...
Καλημέρα σας και Χρόνια Πολλά σε όλους!
Υπάρχει κανόνας για τη μετάφραση τοπονυμίων και, γενικώς, κυρίων ονομάτων σε λογοτεχνικές μεταφράσεις; Τι κάνουμε όταν πρέπει να μεταφράσουμε (π.χ.) το Strong Memorial Hospital; Θα το πούμε Νοσοκομείο Strong Memorial, Νοσοκομείο Στρονγκ Μεμόριαλ �... See more Καλημέρα σας και Χρόνια Πολλά σε όλους!
Υπάρχει κανόνας για τη μετάφραση τοπονυμίων και, γενικώς, κυρίων ονομάτων σε λογοτεχνικές μεταφράσεις; Τι κάνουμε όταν πρέπει να μεταφράσουμε (π.χ.) το Strong Memorial Hospital; Θα το πούμε Νοσοκομείο Strong Memorial, Νοσοκομείο Στρονγκ Μεμόριαλ ή πώς αλλιώς; Και τι γίνεται στην περίπτωση του Albany, New York (Όλμπανυ, Άλμπανυ ή Albany); Διαλέγουμε ανάλογα με το πόσες γκουγκλιές έχει η κάθε επιλογή;
Υπάρχει κανόνας;
Ευχαριστώ ▲ Collapse
| | | | Nick Lingris
United Kingdom
Local time: 19:27
Member (2006)
English to Greek
+ ...
| Περί μεταγραφής | Dec 29, 2007 |
Στη λογοτεχνία μεταγράφουμε. Για τα δοκίμια, άλλη μεγάλη συζήτηση. Το ερώτημα που πρέπει να απαντιέται: υπάρχει πιθανότητα να θέλει ο αναγνώστης να αναζητήσει περισσότερες λεπτομέρειες για κάποια κύρια ονόματα στην ξένη γλώσσα, σε εγκυκλοπαίδειες ή το διαδίκτυο;
Μια βο... See more Στη λογοτεχνία μεταγράφουμε. Για τα δοκίμια, άλλη μεγάλη συζήτηση. Το ερώτημα που πρέπει να απαντιέται: υπάρχει πιθανότητα να θέλει ο αναγνώστης να αναζητήσει περισσότερες λεπτομέρειες για κάποια κύρια ονόματα στην ξένη γλώσσα, σε εγκυκλοπαίδειες ή το διαδίκτυο;
Μια βολική προσέγγιση αν πρέπει κάπως να δώσουμε και τη λατινική γραφή (τα κινέζικα, π.χ. θα τα έχεις σε αγγλική μεταγραφή) είναι, όταν υπάρχει ευρετήριο, δίπλα στην ελληνική μεταγραφή να υπάρχει και η επικρατέστερη ξενική γραφή, π.χ.
Νίτσε (Nietzsche) 5, 46
Νοσοκομείο Στρονγκ Μεμόριαλ (Strong Memorial Hospital) 9, 11
Πεκίνο (Beijing) 83, 112
Έτσι, αυτός που δεν γνωρίζει αγγλικά ξέρει πώς να διαβάσει τις λέξεις ή πώς θα τις βρει στην ελληνική εγκυκλοπαίδεια, όσοι γνωρίζουν αγγλικά ξέρουν πώς να ψάξουν τη λέξη σε αγγλικές σελίδες του διαδικτύου.
Η προσέγγιση που θα ακολουθηθεί σε μια βιογραφία είναι αυτή που θα εξυπηρετήσει καλύτερα τον αναγνώστη χωρίς να τον κουράζει, ανάλογα με τη σημασία της πραγματολογικής πληροφορίας.
Ένα δεύτερο ερώτημα είναι η προφορά που θα επιλεγεί στη μεταγραφή, ιδιαίτερα όταν δεν έχει ήδη επικρατήσει μια προφορά, έστω και λανθασμένη. Χρειάστηκε χρόνος για να γίνει ο Σην Κόννερυ Σον Κόνερι (αφού πρώτα έγινε Σων) ή ο Ρήγκαν Ρέιγκαν. Το Πεκίνο δεν έχει γίνει Μπεϊτζίνγκ. Ο Descartes εξακολουθεί να παίζει ανάμεσα σε Καρτέσιος και Ντεκάρτ. Στην περίπτωση του Albany έχει επικρατήσει η προφορά «όλμπανι». Τα ειδικότερα ερωτήματα είναι πολλά.
Ένα τρίτο και ανεπίλυτο ζήτημα είναι η απλοποίηση της ορθογραφίας. Η νέα γραμματική απαιτεί απλοποίηση αλλά ο καθένας ακολουθεί το δικό του σύστημα, οπότε καλό θα είναι να ρωτήσεις και κατά πόσο ο εκδότης σου προτιμά κάποιο σύστημα.
Έτσι, στο νέο σύστημα έχουμε αι > ε, η, υ > ι, ω > ο κ.λπ., και τα διπλά σύμφωνα γίνονται μονά. Οι νέες ορθογραφίες υπάρχουν στο παράρτημα με τα κύρια ονόματα του Μείζονος (δεν έχει Όλμπανι, αλλά έτσι θα το έγραφε).
Ο Πάπυρος (και το Παπυράκι) έχει δικό του σύστημα: τα διπλά σύμφωνα γίνονται μονά, αλλά διατηρούνται οι παλιές ορθογραφίες των φωνηέντων. Έτσι έχουμε Ώλμπανυ και Σεβίλη. Διατηρεί και κάποιες παραδοσιακές ορθογραφίες π.χ. Σκωτία.
Γενικώς, ένα προβληματικό ζήτημα όπου καλό θα είναι να αποφασίσεις ποια προσέγγιση σε εξυπηρετεί καλύτερα και να την υπηρετήσεις με συνέπεια. ▲ Collapse
| | | | skazakis
Local time: 21:27
English to Greek
+ ...
TOPIC STARTER
Ευχαριστώ, Νίκο. Απλή και κατανοητή η προσέγγισή σου και μάλλον αυτήν θα ακολουθήσω.
Καλή χρονιά να'χουμε!
Σάκης
| | | | d_vachliot (X)
Local time: 21:27
Greek to English
+ ...
| Αυτό που μετράει είναι η επικοινωνία | Dec 30, 2007 |
Ωραία ερώτηση Σάκη.
Αυτό που ξεχνάει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι ένας (και ίσως ο βασικότερος) σκοπός της μετάφρασης είναι η επικοινωνία.
Προσωπικά, έχω βαρεθεί να βγαίνω στο δρόμο και να διαβάζω παντού Αγγλικά σ' αυτή τη χώρα, λες και οι Έλληνες είναι όλοι ... See more Ωραία ερώτηση Σάκη.
Αυτό που ξεχνάει ο περισσότερος κόσμος είναι ότι ένας (και ίσως ο βασικότερος) σκοπός της μετάφρασης είναι η επικοινωνία.
Προσωπικά, έχω βαρεθεί να βγαίνω στο δρόμο και να διαβάζω παντού Αγγλικά σ' αυτή τη χώρα, λες και οι Έλληνες είναι όλοι υποχρεωμένοι να ξέρουν τη γλώσσα. π.χ. έγινε πρόσφατα καμπάνια για την οδήγηση και το αλκοόλ και ήταν όλη στα Αγγλικά. Τώρα γιατί πρέπει ο Έλληνας οδηγός να ξέρει και να διαβάσει Αγγλικά για να καταλάβει ότι δεν πρέπει να πίνει πριν από την οδήγηση, είναι μάλλον μια πονεμένη ιστορία.
Οπότε μεταγράφοντας ή μεταφράζοντας, η ερώτηση είναι πως επικοινωνώ;
Νοσοκομείο Στρονγκ Μεμόριαλ, βέβαια. Απαγορεύονται τα λατινικά, εκτός κι αν υπάρχει πολύ συγκεκριμένος μεταφραστικός ή επικοινωνιακός λόγος (πέρα από επίδειξη γλωσσομάθειας και στυλ.)
Τώρα, αν κάτι έχει περάσει και καθιερωθεί στα Ελληνικά (σωστό ή λάθος), ας μείνει έτσι όπως έχει περάσει, π.χ. αυτό που λέει ο Νίκος από Σην Κόννερυ, ξαφνικά έγινε Σων (που δεν είναι Σ(S)ων, αλλά Shων).
Από φωνητικής άποψης (Άλμπανυ, Ωλμπανυ κλπ) ΟΛΟΙ οι λαοί, διαλέγουν την απόδοση που ταιριάζει στα προσωδιακά χαρακτηριστικά της ΔΙΚΗΣ τους γλώσσας. Ο λόγος ευνόητος. Άλλοι οι ήχοι της Αγγλικής και άλλοι της Ελληνικής. Τεράστια η διαφορά. Ενώ από την άλλη τα προσωδιακά χαρακτηριστικά π.χ. της Ισπανικής μοιάζουν πολύ με της Ελληνικής.
Έχετε ακούσει Ισπανό να μιλάει Αγγλικά ή Γαλλικά, Εσκουζέ μουά ή Εσκούφα Στρητ (η Σκουφά); Κάνει κάτι κακό; Όχι βέβαια. Απλά το λέει όπως μπορεί. Θα τον καταλάβει κανείς; Με σχετική δυσκολία. Αλλά το ίδιο ισχύει και για τον Σον Κόννερυ, τον Σαίξπηρ, τον Τάρνερ (Τέρνερ) και το Σάρρεϋ για παράδειγμα.
Όταν είχα πρωτοπάει στην Αγγλία με την βαριά Ελληνική μου προφορά, οι Άγγλοι είχαν δυσκολία να καταλάβουν το δικό μου Σάρρεϋ για παράδειγμα σε αντίθεση με το δικό τους Surrey (το U είναι κλειστό και όχι το μεγάλο, ανοιχτό και χορταστικό Α των Ελλλήνων). Η μεταγραφή όμως στην Ελληνική παραμένει η ίδια, ανοιχτό ή κλειστό.
Σκοπός είναι πάντα η καλή επικοινωνία. Άλλωστε δεν έχει γίνει ακριβώς το ίδιο με τις Ελληνικές λέξεις που έχουν περάσει στα Αγγλικά; Τις προφέρουν όπως λέγονται στα Ελληνικά ή Αγγλοποιημένες, Γαλλοποιημένες και ούτω καθεξής;
Χρόνια πολλά,
Δημήτρης ▲ Collapse
| | |
|
|
|
| Μερικοί προσωπικοί κανόνες κι ο παντοδύναμος επιμελητ | Dec 30, 2007 |
Θα αναφερθώ στην περίπτωση της λογοτεχνικής μετάφρασης. Κατ' αρχάς, συμφωνώ με τα όσα ήδη ειπώθηκαν. Όσον αφορά τις λανθασμένες μεταγραφές, είμαι υπέρ της διόρθωσής τους και αυτό κάνω. Για παράδειγμα, μου ήταν αδύνατον στη μετάφραση ισπανόφωνου βιβλίου να γράψω "Μπογκοτά", τ... See more Θα αναφερθώ στην περίπτωση της λογοτεχνικής μετάφρασης. Κατ' αρχάς, συμφωνώ με τα όσα ήδη ειπώθηκαν. Όσον αφορά τις λανθασμένες μεταγραφές, είμαι υπέρ της διόρθωσής τους και αυτό κάνω. Για παράδειγμα, μου ήταν αδύνατον στη μετάφραση ισπανόφωνου βιβλίου να γράψω "Μπογκοτά", το έγραψα παντού "Μπογοτά" κι από κει και πέρα ό,τι πει ο επιμελητής -σίγουρα θα το διορθώσει, αλλά τέλος πάντων... Όπως, επίσης, πολύ καλώς κατά τη γνώμη μου διορθώθηκε το "Μαρκές" που είχε επικρατήσει παλαιότερα κι έγινε "Μάρκες" -παρεμπιπτόντως να πω τον καημό μου: μου το έχει "διορθώσει" επιμελητής και το έχει κάνει "Μαρκές".
Γενικά ακολουθώ τους κανόνες που περιγράφει ο Νίκος αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις το αποτέλεσμα με ξενίζει στο μάτι και δυσκολεύομαι να τους εφαρμόσω -π.χ. στις λέξεις Σκοτία/Σκωτία και Καταλονία/Καταλωνία- οπότε πράττω κατά βούληση. Βέβαια, είναι θέμα συνήθειας, κάποτε θα συνηθίσουμε όπως συνέβη και με το τρένο και το αβγό (για τους παλαιότερους).
Επίσης, όσον αφορά την απλοποίηση των διπλών συμφώνων, στην περίπτωση του διπλού ρ των Ισπανικών το διατηρώ, γιατί προφέρεται διαφορετικά και είναι πιο εύκολη η αναγνώριση της πρωτότυπης λέξης. Αλλά αυτός είναι ένας δικός μου κανόνας και όχι ο κοινά αποδεκτός. Από εκεί και πέρα, όπως είπα και πριν, ό,τι πει ο παντοδύναμος επιμελητής!
Καλές γιορτές!
Δ.
[Edited at 2007-12-30 20:33] ▲ Collapse
| | | | There is no moderator assigned specifically to this forum. To report site rules violations or get help, please contact site staff » Μεταγραφή ή μετάφραση; | Trados Business Manager Lite | Create customer quotes and invoices from within Trados Studio
Trados Business Manager Lite helps to simplify and speed up some of the daily tasks, such as invoicing and reporting, associated with running your freelance translation business.
More info » |
| | TM-Town | Manage your TMs and Terms ... and boost your translation business
Are you ready for something fresh in the industry? TM-Town is a unique new site for you -- the freelance translator -- to store, manage and share translation memories (TMs) and glossaries...and potentially meet new clients on the basis of your prior work.
More info » |
|
| | | | X Sign in to your ProZ.com account... | | | | | |
Login to reply/comment 
