Pages in topic:   < [1 2 3 4] >
Nieprzekładalność kulturowa - przykłady
Thread poster: Buhaj47
Jaroslaw Michalak
Jaroslaw Michalak  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Member (2004)
English to Polish
SITE LOCALIZER
Może się da, chociaż się nie da... Apr 3, 2010

Lenard Zwick wrote:
Czy mógłby ktoś z szacownego grona wyjaśnić mi, nie-polakowi, jaka jest tak w ogóle różnica pomiędzy "sowieckim" a "radzieckim"?


Wojska radzieckie wita się kwiatami, wojska sowieckie żegna się bez żalu...


 
Lenard Zwick
Lenard Zwick  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Polish to Hungarian
+ ...
sovietskij cvietok Apr 3, 2010

Jabberwock wrote:

Lenard Zwick wrote:
Czy mógłby ktoś z szacownego grona wyjaśnić mi, nie-polakowi, jaka jest tak w ogóle różnica pomiędzy "sowieckim" a "radzieckim"?


Wojska radzieckie wita się kwiatami, wojska sowieckie żegna się bez żalu...

Chyba miałem złych nauczycieli historii PL, bo jakoś nie przypominam sobie, by mówili o kwiatach w sprawie wojsk sowieckich, ba, nawet radzieckich. Ja słyszałem o zegarkach, o łzach, o gwałtach, o mordach, o jakichś malenkich rabotach i innych wywózkach i takich tam.
Cóż, jak u nas się mówi, dobry ksiądz uczy się do końca życia.

PS.
To nie wykracza poza wspomnianą przeze mnie warstwą emocjonalną.


 
Marcin Rey
Marcin Rey  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Polish to French
+ ...
Sowiety Apr 3, 2010

W dużym skrócie, słowo "radziecki" rozpowszechniło się w okresie PRL jako termin zastępczy, który miał brzmieć przyjaźniej, niż "sowiecki", które brzmi obco i od czasów wojny polsko-bolszewickiej jednoznacznie kojarzy się z czerwonym wrogiem.

Przeczytaj na przykład to: ... See more
W dużym skrócie, słowo "radziecki" rozpowszechniło się w okresie PRL jako termin zastępczy, który miał brzmieć przyjaźniej, niż "sowiecki", które brzmi obco i od czasów wojny polsko-bolszewickiej jednoznacznie kojarzy się z czerwonym wrogiem.

Przeczytaj na przykład to:

http://chodakiewicz.salon24.pl/132872,wglad-w-zniewolony-umysl-sowiecki-czy-radziecki
Collapse


 
Buhaj47
Buhaj47
Local time: 08:46
TOPIC STARTER
Dziękuję za pomoc Apr 3, 2010

Dziękuję za pomoc I mam jeszcze pytanie: czy nazwy tańców, jak np. tango, można uznać za nieprzetłumaczalne? Wprawdzie funkcjonują w języku polskim, ale to zapożyczenia.

 
Lenard Zwick
Lenard Zwick  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Polish to Hungarian
+ ...
zdradzieckie sowiety Apr 4, 2010

Marcin Rey wrote:

W dużym skrócie, słowo "radziecki" rozpowszechniło się w okresie PRL jako termin zastępczy, który miał brzmieć przyjaźniej, niż "sowiecki", które brzmi obco i od czasów wojny polsko-bolszewickiej jednoznacznie kojarzy się z czerwonym wrogiem.

Przeczytaj na przykład to:

http://chodakiewicz.salon24.pl/132872,wglad-w-zniewolony-umysl-sowiecki-czy-radziecki

To nadal tylko zabarwienie emocjonalne, łatwo wytłumaczalne komukolwiek, w takich przypadkach o nieprzekładalności raczej trudno mówić.
Artykuł jak dla mnie bardzo ciekawe. Rzuca światło na to, że propaganda może być skuteczna nawet w najbardziej nieoczekiwanych środowiskach.
Uwierzenie w to, że "choć sowiecki sojuz to śmiertelny wróg, to związek radziecki to wielki przyjaciel i dobroczyńca" u odwiecznych oponentów komunizmu jest dość zabawne...
Jakby kartofle smakowały inaczej, niż ziemniaki.
Radziecki jest tak samo zdradziecki, jak sowiecki, jeden ziemniak, drugi kartofel.


 
Michal Berski
Michal Berski  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Polish to English
+ ...
nie można Apr 4, 2010

the_patr1ck wrote:

Dziękuję za pomoc I mam jeszcze pytanie: czy nazwy tańców, jak np. tango, można uznać za nieprzetłumaczalne? Wprawdzie funkcjonują w języku polskim, ale to zapożyczenia.


tango, tak samo jak np. komputera - oznaczają to samo po polsku, jak i po angielsku

natomiast kujawiak to co innego

MB


 
~Ania~
~Ania~  Identity Verified
United Kingdom
Local time: 07:46
Polish to English
+ ...
Imieniny Apr 5, 2010

Moim zdaniem, imieniny są nieprzekładalne. W Polsce dzień imienin zajmuje często ważniejszą pozycję niż urodziny, szczególnie u dorosłych, natomiast w Anglii obchodzi się tylko urodziny. Oczywiście, można wyjaśnić, że chodzi o „name-day", ale nawet po obszernych wyjaśnieniach zwykle odnosi się wrażenie, że zwyczaj ten pozostaje dla rozmówcy dziwny i nie do końca zrozumiały.

[Zmieniono 2010-04-05 11:47 GMT]


 
Gwidon Naskrent
Gwidon Naskrent  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
English to Polish
+ ...
Jak odróżnić Apr 6, 2010

zwolennika prawicy od lewicy, wiadomo (patrz wyżej).

Jak natomiast odróżnić prawicowca umiarkowanego od radykalnego? Otóż umiarkowani piszą Sowieci, a radykalni Sowiety (i to manipulowanie formami żywotnymi/nieżywotnymi też jest nieprzetłumaczalne).


 
PAS
PAS  Identity Verified
Local time: 08:46
Polish to English
+ ...
PRL-izmy Apr 6, 2010

Większość takowych jest zapewne nieprzekładalna.

"załatwić" (sprawę w urzędzie, towar spod lady)
"bywa" (towar w sklepie)

Haiku są zapewne nieprzekładalne. (Czy mówimy tylko o EN-PL-EN?)

P.


 
Andrzej Mierzejewski
Andrzej Mierzejewski  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Polish to English
+ ...
Sowieci - Sowiety Apr 6, 2010

Mam koncepcję rozróżnienia znaczeń tych wyrazów. Mianowicie w części literatury stoi wyraźnie:
Sowiety = państwo
Sowieci = obywatele tego państwa
Przykłady:

Sowiety były jednak krajem niewolniczym rządzonym przez wyrachowanego psycho-socjopatę i NKWD.
Sowieci walczyli na własnej ziemi.
<
... See more
Mam koncepcję rozróżnienia znaczeń tych wyrazów. Mianowicie w części literatury stoi wyraźnie:
Sowiety = państwo
Sowieci = obywatele tego państwa
Przykłady:

Sowiety były jednak krajem niewolniczym rządzonym przez wyrachowanego psycho-socjopatę i NKWD.
Sowieci walczyli na własnej ziemi.
http://zhw.amu.edu.pl/forum/viewtopic.php?p=4000

Sowieci - popularne określenie dotyczące mieszkańców ZSRR, uważane przez część osób za pejoratywne.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Sowieci

O utworzeniu państwa i jego nazwie zadecydowały władze Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików) [...] często unikano oficjalnej nazwy, używając innych określeń: Sowiety, Bolszewia a nawet Rosja.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Związek_Socjalistycznych_Republik_Radzieckich

Pisownia jest zmienna, z wielkiej litery albo z małej litery, zależnie od uznania autora.

Gwidon pisze, że: Otóż umiarkowani piszą Sowieci, a radykalni Sowiety (i to manipulowanie formami żywotnymi/nieżywotnymi też jest nieprzetłumaczalne).

Mój pomysł na rozróżnienie znaczeń nie jest absolutnie obowiązujący, bo w sieci można znaleźć wszystko, na przykład:
...muszę powiedzieć że sowiety byli w stanie alarmowym...
http://ksiazki.wp.pl/wiadomosci/id,33042,wiadomosc.html
Nie wiem, czy autor tego wpisu zalicza się do bardziej umiarkowanych, czy bardziej radykalnych, ale
wyrażenie "sowiety byli" (forma nieżywotno-żywotna? to już chyba kwestia znajomości zasad pisowni i gramatyki.

AM

[Zmieniono 2010-04-06 08:15 GMT]

[Zmieniono 2010-04-06 08:17 GMT]
Collapse


 
Lenard Zwick
Lenard Zwick  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Polish to Hungarian
+ ...
Emocje, emocje Apr 6, 2010

To, o czym piszecie w związku z sowieckim i radzieckim, pozostaje w warstwie emocjonalnej znaczenia tych słów. Nawet nie wnikając w takie szczegóły, że ten aspekt znaczenia-odbioru jest zmienny, niedookreślony i jednak wybitnie niszowy, powinniśmy się zastanawiać, czy klasyfikować tego typu zjawiska jako nieprzekładalne - bo szybko może się okazać, że tak naprawdę nic nie jest przekładalne, i rozprawy będzie należało pisać o tych dziwnych, rzadkich słówkach, które okazu... See more
To, o czym piszecie w związku z sowieckim i radzieckim, pozostaje w warstwie emocjonalnej znaczenia tych słów. Nawet nie wnikając w takie szczegóły, że ten aspekt znaczenia-odbioru jest zmienny, niedookreślony i jednak wybitnie niszowy, powinniśmy się zastanawiać, czy klasyfikować tego typu zjawiska jako nieprzekładalne - bo szybko może się okazać, że tak naprawdę nic nie jest przekładalne, i rozprawy będzie należało pisać o tych dziwnych, rzadkich słówkach, które okazują się być jednak w pełni przetłumaczalnym.Collapse


 
Witold Lekawa
Witold Lekawa  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
French to Polish
+ ...
Czy jest to rożnica semantyczna? Apr 6, 2010

[quote]Lenard Zwick wrote:

Monika Rozwarzewska wrote:

Barbara Gadomska wrote:

po raz nie wiem już który: nieprzekładalne jest występujące po polsku rozróżnienie radziecki - sowiecki.


Miałam problem wytłumaczyć to nawet Rosjanom.

Czy mógłby ktoś z szacownego grona wyjaśnić mi, nie-polakowi, jaka jest tak w ogóle różnica pomiędzy "sowieckim" a "radzieckim"?
Poza może warstwą emocjonalną: wydaje mi się, że "sowiecki", przejęty z rosyjskiego, brzmi dla ucha polskiego nieco bardziej pogardliwie, niż jego odpowiednik polski "radziecki".
"Sowiecki" (z RU "sovietskij"), przynajmniej pierwotnie, znaczy to samo, co PL "radziecki", pochodne przymiotnikowe od >soviet = rada


 
Andrzej Mierzejewski
Andrzej Mierzejewski  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Polish to English
+ ...
sowiecki - radziecki Apr 6, 2010

Wyjaśnienie z rysem historycznym:

Przymiotnik Советски jest tłumaczony na język polski dwojako, co w czasach Polski Ludowej miało wymiar polityczny. Forma "sowiecki" była używana częściej przed II wojną światową, a następnie w prasie emigracyjnej oraz publikacjach drugiego obiegu. Forma ta była również powszechnie stosowana do 1947 w Polsce Ludowej, także w Manifeście PKWN. Polska forma "radziecki", która dawniej była używana w odniesieniu do rad miejskic
... See more
Wyjaśnienie z rysem historycznym:

Przymiotnik Советски jest tłumaczony na język polski dwojako, co w czasach Polski Ludowej miało wymiar polityczny. Forma "sowiecki" była używana częściej przed II wojną światową, a następnie w prasie emigracyjnej oraz publikacjach drugiego obiegu. Forma ta była również powszechnie stosowana do 1947 w Polsce Ludowej, także w Manifeście PKWN. Polska forma "radziecki", która dawniej była używana w odniesieniu do rad miejskich i sądów, została zaproponowana w miejsce rusycyzmu "sowiecki" w 1934 przez sowietologa Wiktora Sukiennickiego. Forma ta upowszechniła się w PRL, natomiast forma "sowiecki" była wtedy traktowana jako niepoprawna politycznie. Użycie tej formy sygnalizowało dystans lub wrogość wobec ZSRR i w okresie stalinowskim mogło być przyczyną uwięzienia. Obecnie obie synonimiczne formy są uważane za poprawne. Słowo "sowiecki" wpisało się na trwałe w historię i literaturę światową wraz ze swoimi wszystkimi odcieniami emocjonalnymi i znaczeniowymi i jest równoprawne ze słowem "radziecki". Niektórzy uważają, że ma ono tę przewagę nad swoim synonimem - "radziecki", że występuje w formie przymiotnika - "sowiecki", jak i rzeczownika w liczbie mnogiej - "Sowieci", oraz pojedynczej - "Sowiet", podczas gdy słowo "radziecki" takich cech nie wykazuje. Należy jednak zwrócić uwagę, że część osób używa w swoich publikacjach i wypowiedziach na określenie funkcjonariuszy władz ZSRR określenia "radzieccy", aby uniknąć pejoratywnego - "sowieci".

http://pl.wikipedia.org/wiki/Sowieci
Collapse


 
Iwona Szymaniak
Iwona Szymaniak  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
Member
English to Polish
+ ...
SITE LOCALIZER
różnice pokoleniowe Apr 7, 2010

wydaje mi się, że zauważam także pewne różnice pokoleniowe - dla pokolenia trzydziesto-, czterdziestolatków te zabarwienia, jak chce Leonard - emocjonalne, w mnie zaś w pewnym okresie - polityczne, nie mają już chyba znaczenia.

 
Lucyna Długołęcka
Lucyna Długołęcka  Identity Verified
Poland
Local time: 08:46
English to Polish
+ ...
Chyba odwrotnie Apr 8, 2010

Iwona Sz. wrote:

wydaje mi się, że zauważam także pewne różnice pokoleniowe - dla pokolenia trzydziesto-, czterdziestolatków te zabarwienia, jak chce Leonard - emocjonalne, w mnie zaś w pewnym okresie - polityczne, nie mają już chyba znaczenia.


Dwudziestolatkowie chyba w ogóle nie odróżniają (emocjonalnie) radzieckiego od sowieckiego. Ja jestem dobrze 30. i pamiętam, jak słowo "sowiecki" wchodziło ponownie do codziennego języka. Zawsze wtedy wzbudzało emocje. Mam taki automatyzm, że myślę "radziecki", bo na tym się wychowałam, ale gdybym coś przemyślanego miała napisać (czy przetłumaczyć), to użyłabym słowa "sowiecki", nie oglądając się na emocje, tylko taki np. fakt językowy, że nawet po angielsku jest "Soviet", a nie "Council", czyli ta "sowieckość" to coś bardzo specyficznego... Nieprzekładalnego właśnie, skoro inne narody nie dokonały prostej translacji, lecz zapożyczyły rosyjskie słowo!


 
Pages in topic:   < [1 2 3 4] >


To report site rules violations or get help, contact a site moderator:

Moderator(s) of this forum
Monika Jakacka Márquez[Call to this topic]

You can also contact site staff by submitting a support request »

Nieprzekładalność kulturowa - przykłady






Wordfast Pro
Translation Memory Software for Any Platform

Exclusive discount for ProZ.com users! Save over 13% when purchasing Wordfast Pro through ProZ.com. Wordfast is the world's #1 provider of platform-independent Translation Memory software. Consistently ranked the most user-friendly and highest value

Buy now! »
Protemos translation business management system
Create your account in minutes, and start working! 3-month trial for agencies, and free for freelancers!

The system lets you keep client/vendor database, with contacts and rates, manage projects and assign jobs to vendors, issue invoices, track payments, store and manage project files, generate business reports on turnover profit per client/manager etc.

More info »