cognitive heuristic
Turkish translation: Bilişsel kısayol
| 19:09 Oct 21, 2004 |
| English to Turkish translations [PRO] Social Sciences - Psychology | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| ||||||
|  Selected response from: Selçuk Budak Local time: 05:20 | ||||||
Grading comment
| |||||||
| Summary of answers provided | ||||
|---|---|---|---|---|
| 5 +7 | Bilişsel kısayol |
| ||
| 5 | Sezgisel, Kabullenim, farazi, Varsayım |
|
| Discussion entries: 3 | |
|---|---|
Answers
3 mins confidence: 
peer agreement (net): +7
peer agreement (net): +7Bilişsel kısayol Explanation: Ben kendi sözlüğümde "bilişsel kısayol" demişim. (Psikoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınevi) -------------------------------------------------- Note added at 2 hrs 16 mins (2004-10-21 21:25:43 GMT) Post-grading -------------------------------------------------- Heuristic: Problem çözmeye, belli bir hedefe varmaaya yönelik kestirme bir dizi pratik deneme yanılma yöntemi. Bazen sistematik yaklaşımdan daha etkilidir. Algoritma kadar formel değildir ve sorunun çözümünü garantilemez. Gündelik dille ifade edecek olursak \"heuristik,\" kişinin karşılaştığı bir sorunu, edindiği tecrübelere, eski yaşantılarına, vb. dayalı olarak deneme yanılma yöntemiyle çalışmasıdır. Aslında \"usta\" ile kastedilen şey bir anlamda budur. Usta, edindiği deneyimler sayesinde bir sorunu çabucak tespit edebilir, ya da sorunun çözümünü \"şıp\" diye bulabilir. Örnek: Bir oto tamir ustasına bir araba götürdüğünüz zaman, formel bir mantık (örneğin formel bir hata bulma akış şeması) izlemez. Bunun yerine, direksiyona geçer, marşa basar, gaz verir, hatta belki bir iki tur atar. Kendi \"incelemesini\" bitirdikten sonra, \"olsa olsa şudur\" der. Ya da: Bir intern, hastanın hastalığını tespit etmek için şu kadar film, bu kadar tahlil yaptırır, sonuçlara bakarak bir teşhis koymaya çalışır. Uzman, tecrübeli bir doktor ise hastayı inceler, göğsünü dinler, birkaç soru sorar ve teşhisini koyar. Yanıldığı da olur, doğru teşhis koyduğu da. Hastaların, polikinliklerdeki \"çaylak\"lardan kaçıp ille de \"uzman baksın\" demelerinin nedeni de bir anlamda budur. Bütün bunların ortak tek özelliği vardır: problemi çözmeye çalışan kişi formel, sistematik bir mantık izleyerek vakit kaybetmek yerine, \"kestirmeden\" gider. Yani \"kestirme, ya da kısa yol\" aslında \"heuristic\" için Türkçe\'de bulunabilecek en iyi karşılıktır. -------------------------------------------------- Note added at 3 hrs 9 mins (2004-10-21 22:18:39 GMT) Post-grading -------------------------------------------------- Formel eğitimim Psikolojidir. ODTÜ\'den \"High Honor\" ile mezun oldum. Bu konuda uluslararası standartta bir de sözlük yaptım. Sözlük hazırlamak hiç de kolay bir iş değildir. 2 yıl gece gündüz uğraştım. Yani \"kestirmedir, kısa yoldur\" diyorsam, çok da desteksiz atıyor olamam. Sadece bir örnek A cognitive heuristic is a mental shortcut used to solve a complex problem. www.sc.maricopa.edu/sbscience/ ricker/intro/essays/essay8b.html Google arama ipucu: \"mental shortcut\" & heuristic -------------------------------------------------- Note added at 14 hrs 1 min (2004-10-22 09:10:50 GMT) Post-grading -------------------------------------------------- Nizamettin Yigit: dogru. ama ben yerine gore \"varsayim\" kabullenim veya \"zan\" da olabilir.. Hava karardiginda yildizlari gorebilecegimizi dusunmek buna bir ornek. Doğrusu arada ne gibi bir bağlantı kurduğunuzu anlayamadım. \"Hava karardığında yıldızları görebileceğinizi düşünmek,\" bir bilgidir, bilgiye dayalı bir \"beklenti\"dir, bir tür \"presumption\"dır. Hava karardığında yıldızları görebileceğinizi düşünmeniz bir \"problem çözme,\" ya da bir \"hedefe varma\" değildir. Marş basmıyorsa oto elektrik ustasının \"akü başı çıkmıştır,\" \"akü boşalmıştır,\" vb. demesi de birer olasılıktır, bir nevi \"varsayımdır\" Shortcut ise bir yöntemdir. Sonucu görmek için test etmeyi, denemeyi, yanlışsa başka bir \"varsayımı\" daha test etmeyi içerir. Kurduğunuz \"alaka\" ancak bu kadarla sınırlıdır. -------------------------------------------------- Note added at 14 hrs 40 mins (2004-10-22 09:49:45 GMT) Post-grading -------------------------------------------------- http://www.sc.maricopa.edu/sbscience/psy266/lessons/essays/e... diyor ki. Mental shortcuts that save time and mental effort when making decisions or judgements are referred to as cognitive heuristics. For example, if you see dark clouds in the sky before leaving home in the morning, you may quickly decide to bring an umbrella with you. In making this decision, you did not calculate the precise probability, given the current weather conditions, that it would rain while you were out. Instead, you used the following cognitive heuristic: cloudy skies often bring rain. It would have been a waste of your time to do anything more than this unless you are a meteorologist. Cognitive heuristics typically involve the automatic processing of information. As you learned in Critical Thinking Lesson 2, automatic processes are mental processes that require little attention or mental effort. This means that typically we use cognitive heuristics without being aware that we are doing so. Neyse. Bu konunun yeterince açıklığa kavuştuğuna inanıyorum. -------------------------------------------------- Note added at 3 days 6 hrs 0 min (2004-10-25 01:09:53 GMT) Post-grading -------------------------------------------------- Burada uzun uzadıya yazacak zamanım da, niyetim de yok. \"Heuristics\" konusu gerçekten ilginç ve hoş bir konu. Dört yıllık \"biliş psikolojisi\" derslerinin dışında, hala zevk alarak okuduğum bir alan. Burada yüzlerce örnek verebilirim. Ama sadece bir tane örnek vereceğim: \"gaze heuristic,\" yani bakış kısa yolu (ya da kestirme yolu). Consider how players catch a ballin baseball, cricket, or soccer. It may seem that they would have to solve complex differential equations in their heads to predict the trajectory of the ball. In fact, players use a simple heuristic. When a ball comes in high, the player fixates the ball and starts running. The heuristic is to adjust the running speed so that the angle of gaze remains constant that is, the angle between the eye and the ball. The player can ignore all the information necessary to compute the trajectory, such as the balls initial velocity, distance, and angle, and just focus on one piece of information, the angle of gaze.\" Many of these heuristics are also present in animals. For instance, a recent study showed that when dogs catch frisbees they use the same gaze heuristic. http://www.edge.org/3rd_culture/gigerenzer03/gigerenzer_prin... Bunun niye ille de \"kısa yol olduğunu\" uzun uzun anlatmayacağım. İlgilenen arkadaşlar bu makalenin tamamını okuyabilir. Ayrıca bir iki kaynak daha: http://www.uni-flensburg.de/~raab/download/veroeffentlichung... visor.unibe.ch/literatur/groner/ approaches_to_heuristics_a_historical_review.pdf http://encyclopedia.thefreedictionary.com/heuristics Buradan çeşitli kaynaklara ulaşılabilir. Ya da siz kendiniz de tonla güzel link bulabilirsiniz. Vaktim olsaydı, size hayvan deneylerinden örnek verirdim. Hayvanlararın bulundukları ortamlarda nasıl yiyecek aradıklarına, vb. ilişkin araştırmalar bulabilirseniz, okuyun. O araştırmalarda son derece güzel \"heuristic\" açıklamaları var. Bir not daha: Bilgisayar\'daki \"heuristic\" uygulamaları biliş psikolojisinden ödünç almadır. Daha doğrusu bu tür \"heuristicler,\" yapay zeka alanına girer ve biliş psikolojisinden (bellek ve öğrenme araştırmalarından) elde edilen sonuçlara dayanır. -------------------------------------------------- Note added at 3 days 6 hrs 1 min (2004-10-25 01:11:22 GMT) Post-grading -------------------------------------------------- Son bir not daha: Heuristics, Yunanca \"heuriskein\"den gelir Yani bidiğimiz \"evereka\" (yani \"buldum.\" Yani \"Keşfetmek\" |
| |
Grading comment
| ||
