This site uses cookies.
Some of these cookies are essential to the operation of the site,
while others help to improve your experience by providing insights into how the site is being used.
For more information, please see the ProZ.com privacy policy.
This person has a SecurePRO™ card. Because this person is not a ProZ.com Plus subscriber, to view his or her SecurePRO™ card you must be a ProZ.com Business member or Plus subscriber.
Affiliations
This person is not affiliated with any business or Blue Board record at ProZ.com.
Services
Translation, Editing/proofreading
Expertise
Specializes in:
Economics
Also works in:
Business/Commerce (general)
More
Less
Payment methods accepted
MasterCard, Visa
Portfolio
Sample translations submitted: 2
English to Vietnamese: Britain - The country and its people: an introduction for learners of English Author: James O'driscoll - Oxford University Press General field: Art/Literary Detailed field: History
Source text - English Britain - The country and its people: an introduction for learners of English
Author: James O'driscoll - Oxford University Press
Chapter 2. History
Two thousand years ago there was an Iron Age Celtic culture throughout the British Isles. It seems that the Celts, who had been arriving from Europe from the eighth century BC onwards, intermingled with the peoples who were already there. We know that religious sites that had been built long before the arrival of the Celts continued to be used in the Celtic period.
For people in Britain today, the chief significance of the prehistoric period (for which no written records exist) is its sense of mystery.
This sense finds its focus most easily in the astonishing monumental architecture of this period, the remains of which exist throughout the country. Wiltshire, in southwestern England, has two spectacular examples: Silbury Hill, the largest burial mound in Europe, and Stonehenge (Stonehenge). Such places have a special importance for anyone interested in the cultural and religious practices of prehistoric Britain. We know very little about these practices, but there are some organizations today (for example, the Order of Bards, Ovates and Druids - a small group of eccentric intellectuals and mystics) who base their beliefs on them.
The Roman period (43-410)
The Roman province of Britannia covered most of present-day England and Wales. The Romans imposed their own way of life and culture, making use of the existing Celtic aristocracy to govern and encouraging this ruling class to adopt Roman dress and the Roman language (Latin). They exerted an influence, without actually governing there, over only the southern part of Scotland. It was during this time that a Celtic tribe called the Scots migrated from Ireland to Scotland, where they became allies of the Picts (another Celtic tribe) and opponents of the Romans. This division of the Celts into those who experienced direct Roman rule (the Britons in England and Wales) and those who did not (the Gaels in Ireland and Scotland) may help to explain the development of two distinct branches of the Celtic group of languages.
The remarkable thing about the Romans is that, despite their long occupation of Britain, they left very little behind. To many other parts of Europe they bequeathed a system of law and administration which forms the basis of the modern system and a language which developed into the modern Romance family of languages. In Britain, they left neither. Moreover, most of their villas, baths and temples, their impressive network of roads, and the cities they founded, including Londinium (London), were soon destroyed or fell into disrepair. Almost the only lasting reminder of their presence is place-names like Chester, Lancaster and Gloucester, which include variants of the Roman word castra (a military camp).
The Germanic invasions (410-1066)
One reason why Roman Britannia disappeared so quickly is probably that its influence was largely confined to the towns. In the countryside, where most people lived, farming methods had remained unchanged and Celtic speech continued to be dominant.
The Roman occupation had been a matter of colonial control rather than large-scale settlement. But, during the fifth century, a number of tribes from the north-western European mainland invaded and settled in large numbers. Two of these tribes were the Angles and the Saxons. These Anglo-Saxons soon had the south-east of the country in their grasp. In the west of the country their advance was temporarily halted by an army of (Celtic) Britons under the command of the legendary King Arthur (King Arthur).Nevertheless, by the end of the sixth century, they and their way of life predominated in nearly all of England and in parts of southern Scotland. The Celtic Britons were either Saxonized or driven westwards, where their culture and language survived in south-west Scotland, Wales and Cornwall.
The Anglo-Saxons had little use for towns and cities. But they had a great effect on the countryside, where they introduced new farming methods and founded the thousands of self-sufficient villages which formed the basis of English society for the next thousand or so years.
The Anglo-Saxons were pagan when they came to Britain. Christianity spread throughout Britain from two different directions during the sixth and seventh centuries. It came directly from Rome when St Augustine arrived in 597 and established his headquarters at Canterbury the south-east of England. It had already been introduced into Scotland and northern England from Ireland, which had become Christian more than 150 years earlier. Although Roman Christianity eventually took over the whole of the British Isles, the Celtic model persisted in Scotland and Ireland for several hundred years. It was less centrally organized and had less need for a strong monarchy to support it. This partly explains why both secular and religious power in these two countries continued to be both more locally based and less secure than it was elsewhere in Britain throughout the medieval period.
Britain experienced another wave of Germanic invasions in the eighth century. These invaders, known as Vikings, Norsemen or Danes, came from Scandinavia. In the ninth century they conquered and settled the extreme north and west of Scotland, and also some coastal regions of Ireland. Their conquest of England was halted when they were defeated by King Alfred of the Saxon kingdom of Wessex
(King Alfred).This resulted in an agreement which divided England between Wessex, in the south and west, and the 'Danelaw' in the north and east.
However, the cultural differences between Anglo-Saxons and Danes were comparatively small. They led roughly the same way of life and spoke two varieties of the same Germanic tongue (which combined to form the basis of modern English). Moreover, the Danes soon converted to Christianity. These similarities made political unification easier, and by the end of the tenth century England was one kingdom with a Germanic culture throughout.
Most of modern-day Scotland was also united by this time, at least in name, in a (Celtic) Gaelic kingdom.
The medieval period ( 1066- 1485)
The successful Norman invasion of England in 1066 (1066) brought Britain into the mainstream of western European culture. Previously most links had been with Scandinavia. Only in Scotland did this link survive; the western isles (until the thirteenth century) and the northern islands (until the fifteenth century) remaining under the control of Scandinavian kings. Throughout this period the English kings also ruled over areas of land on the continent and were often at war with the French kings in disputes over ownership.
Unlike the Germanic invasions, the Norman invasion was small-scale. There was no such thing as a Norman village or a Norman area of settlement. Instead, the Norman soldiers who had been part of the invading army were given the ownership of land - and of the people living on it. A strict feudal system was imposed. Great nobles, of barons, were responsible directly to the king; lesser lords, each owing a village, were directly responsible to a baron. Under them were the peasants, tied by a strict system of mutual duties and obligations to the local lord and forbidden to travel without his permission.
The peasants were the English-speaking Saxons. The lords and the barons were the French-speaking Normans. This was the beginning of the English class system (Language and class).
The strong system of government which the Normans introduced meant that the Anglo-Norman kingdom was easily the most powerful political force in the British Isles. Not surprisingly therefore, the authority of the English monarch gradually extended to other parts of these islands in the next 250 years. By the end of the thirteenth century, a large part of eastern Ireland was controlled by Anglo- Norman lords in the name of the English king and the whole of Wales was under his direct rule (at which time the custom of naming the monarch's eldest son 'the .Prince of Wales' began). Scotland managed to remain politically independent in the medieval period, but was obliged to fight occasional wars to do so.
The cultural story of this period is different. Two hundred and fifty years after the Norman Conquest, it was a Germanic language (Middle English) and not the Norman (French) language which had become the dominant one in all classes of society in England. Furthermore, it was the Anglo-Saxon concept of common law, and not Roman law, which formed the basis of the legal system.
Translation - Vietnamese Nước Anh - Giới thiệu về đất nước và con người cho những người học tiếng Anh
Tác giả: James O'driscoll - Oxford University xuất bản
Chương 2: Lịch sử
2000 năm trước đây, trên lãnh thổ nước Anh tồn tại nền văn hóa đồ đồng của người Celt. Dường như rằng, bộ tộc Celts, những người đến từ Châu Âu từ trước thế kỷ thứ 8 trước Công nguyên, đã hòa nhập cùng với người dân bản xứ tại đây. Chúng ta biết rằng các yếu tố tôn giáo đã có trước khi người Celts đến xứ sở này vẫn được duy trì trong suốt thời đại của họ.
Đối với người Anh ngày nay, ý nghĩa quan trọng của thời kỳ tiền sử này ( hiện không có ghi chép nào để lại) chính là cảm giác về sự huyền bí của nó.
Cảm giác này có thể thấy được dễ dàng thông qua kiến trúc đồ sộ đáng ngạc nhiên của thời kỳ này, các di tích của nó vẫn còn tồn tại cho đến nay trên khắp cả nước. Wiltshire, nằm ở vùng phía Tây Bắc nước Anh, có hai di tích đáng chú ý: Silbury Hill, khu nghĩa trang lớn nhất Châu Âu và Stonehenge. Những di tích này có một ý nghĩa quan trọng đối với những ai quan tâm đến tập tục văn hóa và tôn giáo của nước Anh thời tiền sử. Chúng ta biết rất ít về các tập tục này nhưng có một vài tổ chức ngày nay ( ví dụ như, các dòng tu của Bards, Ovates và Druids- một nhóm nhỏ những người tư tưởng lập dị và thần bí) lại tin theo các tập tục này.
Thời kỳ của người Roman ( 43-410)
Vùng đất của người Roman ngày xưa của nước Anh nói chung bao gồm phần lớn lãnh thổ nước Anh ngày nay và xứ Wales. Người Roman đã áp đặt cách sống và nền văn hóa của họ lên nước Anh, sử dụng tấng lớp quý tộc của người Celts để cai trị và khuyến khích tầng lớp này ăn mặc theo kiểu người Roman và sử dụng tiếng Roman ( latin). Họ đã áp đặt sự ảnh hưởng, mà lại không thực sự thống trị, chỉ trên khắp vùng phía Nam Scotland. Trong suốt thời kỳ đó, có một bộ tộc người Celts đã kêu gọi người Scots di cư từ Ireland đến Scotland để trở thành đồng minh của người Picts ( một bộ tộc của người Celts khác) và đối đầu với người Roman. Sụ phân chia người Celts thành hai- những người chịu sự cai trị trực tiếp của người Roman ( người Britons ở Anh và xứ Wales) và những người không chịu sự cai quản trực tiếp đó ( người Gaels ở Ireland và Scotland)- có thể giúp chúng ta giải thích sự phát triển của hai nhóm ngôn ngữ phân biệt của người Celts.
Điểm đáng chú ý của thời đại người Roman là dù thời gian họ chiếm đóng nước Anh rất lâu nhưng những gì họ để lại rất ít. Ở các phần khác của Châu Âu, họ đã để lại hệ thống pháp luật và hành chính mà đã tạo nên nền móng của hệ thống này ngày nay và ngôn ngữ mà đã được phát triển thành ngôn ngữ Roman hiện đại. Ở Anh, họ không để lại gì cả. Thêm vào đó, hầu hết các biệt thự, bể bơi và lâu đài, hệ thống đường sá đầy ấn tượng, và các thành phố họ xây dựng nên, bao gồm cả Londinium (London), cũng đã mau chóng bị phá hủy hoặc rơi vào tình trạng hư hại. Gần như di tích duy nhất cón lại minh chứng cho sự có mặt của người Roman là các địa danh như Chester, Lancaster và Gloucester bao gồm biến thể của từ "castra" ( lều dùng trong quân đội) trong tiếng Roman.
Cuộc xâm lược của người German (410-1066)
Một nguyên nhân vì sao mà những chứng tích của người Roman trên đất Anh biến mất một cách nhanh chóng là vì những ảnh hưởng của họ chỉ có ở vùng thành thị. Còn ở nông thôn, nơi tập trung hầu hết cư dân, các quy tắc canh tác vẫn được duy trì và ngôn ngữ người Celts vẫn chiếm ưu thế.
Cuộc xâm chiếm của người Roman mang tính chất của việc kiểm soát hơn là sự xâm chiếm thuộc địa quy mô lớn. Nhưng, trong suốt thế kỷ thứ 5, nhiều bộ tộc từ miền Tây Bắc lãnh thổ chính Châu Âu đã xâm lược và chiếm làm thuộc địa một diện tích lớn của nước Anh. Hai trong số các bộ tộc này là bộ tộc Angles và Saxons. Những người Anglo-Saxon đã mau chóng chiếm được quyền kiểm soát miền Đông Nam nước này. Ở phía tây, sự đánh chiếm của họ đã tạm thời bị chặn lại bởi quân độiccủa người Briton dưới sự lãnh đạo của vua Arthur huyền thoại. Tuy nhiên, vào cuối thế kỷ thứ 6, người Anglo- Saxon và cách sống của họ đã thống trị gần như toàn bộ nước Anh và các vùng phía Nam Scotland. Người Britons Celtic thì hoặc là bị Saxon hóa hoặc là di chuyển lên phía tây nơi mà nền văn hóa và ngôn ngữ của họ vẫn còn được duy trì ở phía Tây nam Scotland, xứ Wales và Cornwall.
Người Anglo-Saxons chỉ gây ảnh hưởng nhỏ ở vùng thành thị. Nhưng họ tác động rất lớn đến vùng nông thôn, nơi mà họ đã đưa ra các phương pháp nông nghiệp mới và xây dựng hàng ngàn các làng mạc với nền kinh tế tự cung tự cấp mà đã đặt nền tảng cho xã hội Anh của nhiều hay ngàn năm sau.
Người Anglo- Saxons là những người ngoại đạo khi họ đến nước Anh. Thiên Chúa giáo đã được lan truyền trên khắp nước Anh từ hai hướng trong suốt thế kỷ thứ 6 và thứ 7. Thiên chúa giáo du nhập trực tiếp từ Rome khi thánh Augustine đến nước Anh năm 957 và thành lập cơ sở tại Cantebury miền đông nam nước này. Thiên chúa giáo đã được tuyên truyền đến Scotland và miền bắc nước Anh từ Ireland nơi đã theo đạo Thiên chúa giáo từ hơn 150 năm trước. Mặc dù Thiên chúa giáo của người Roman cuối cùng đã lan đi khắp lãnh thổ nước Anh, nhưng những người Celts cổ ở Scotland và Ireland vẫn phản đối trong hàng trăm năm liền. Nhưng việc phản đối này không mấy có tổ chức và cũng không cần sự ủng hộ của hoàng gia. Điều này giúp phần nào giải thích tại sao cả hai sức mạnh truyền thống và sức mạnh tôn giáo ở hai đất nước này tiếp tuc mang tính chất địa phương và dễ bị mất đi hơn bất kỳ nơi nào trên lãnh thổ nước Anh nói chung trong suốt thời kỳ trung cổ.
Nước Anh lại hứng chịu một đợt xâm lược khác của người German vào thế kỷ thứ 8. Đó là người Vikings, Norsemen hay Danes đến từ Scandinavia. Vào thế kỷ thứ 9, họ đã chiếm đóng và định cư ở vùng cực Bắc và cực Tây Scotland, và cả một vài vùng duyên hải của Ireland. Cuộc xâm lược nước Anh đã bị ngăn khi họ bị vua Alfred- vua của vương quốc người Saxon của Wesex- đánh bại. Điếu này dẫn tới một thỏa ước phân chia nước Anh giữa vùng Wessex, ở miền nam và tây, và vùng Danelaw ở miến bắc và đông.
Tuy nhiên, sự khác biệt về văn hóa giữa người Ango- Saxon và người Danes thì khá nhỏ. Họ có cùng cách sống và cùng nói hai thứ tiếng của cùng ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Gemanic ( sau này kết hợp lại thành tiếng Anh hiện đại). Thêm vào đó, người Danes nhanh chóng chuyển sang đạo Thiên chúa giáo. Sự tương đồng này giúp việc thống nhất về mặt chính trị trở nên dễ dàng hơn, và vào cuối thế kỷ thứ mười, nước Anh trở thành một vương quốc với nền văn hóa Gemanic bao trùm.
Hầu hết Scotland ngày nay cũng đã được thống nhất vào thời gian này, ít nhất là trong tên gọi, trong một vương quốc Gaelic của người Celtic.
Thời Trung cổ (1066-1485)
Cuộc xâm lược nước Anh thành công của người Norman vào năm 1066 đã đưa nước Anh vào cùng một dòng chảy của văn hóa Tây Âu. Ban đầu, hầu hết các mối liên hệ là với Scandinavia. Chỉ có ở Scotland các liên hệ này thực sự tồn tại; tại các đảo phía tây ( cho tới tận thế kỷ thứ mười ba) và các đảo phía bắc ( cho tới thề kỷ mười lăm) là dưới thời các vua Scandinavia. Trong suốt thời kỳ này, các vua nước Anh cũng đã cầm quyền phần lớn lãnh thổ trên đất liền và thường có chiến tranh với các vua nước Pháp về vấn đề sở hữu.
Không giống như cuộc xâm lược của người Gemanic, cuộc xâm lăng của người Norman chỉ ở trong quy mô nhỏ. Không có việc thành lập những thứ như là làng của người Norman hay khu vực của người Norman. Thay vào đó, binh lính Norman những người đã tham gia vào cuộc chiến xâm lược được sở hữu đất đai và cư dân sống trên vùng đất đó. Một chế độ phong kiến hà khắc đã được thiết lập. Những người thuộc tầng lớp quý tộc, gọi chung là lãnh chúa, chịu sự quản lý trực tiếp của nhà vua; những chủ đất thấp hơn, mỗi người sở hữu một ngôi làng, thì chịu sự quản lý của một lãnh chúa. Dưới nữa là các tá điền, làm thuê cho nhà chủ dưới một hệ thống quản lý nghiêm khắc về quyền lợi và nghĩa vụ qua lại đối với chủ đất và bị cấm không được di chuyển sang vùng khác nếu không có sự cho phép của chủ đất.
Những tá điền này là những người Saxon nói tiếng Anh. Các chủ đất và lãnh chúa là những người Norman nói tiếng Pháp. Đây là thời điểm bắt đầu có sự phân chia ngôn ngữ và giai cấp ở Anh.
Hệ thống chính phủ vững mạnh mà người Normans xây dựng khiến cho vương quốc của người Anglo- Norman dễ dàng trở thành chính phủ quyền lực nhất trên cả bán đảo Anh. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên là quyền lực của Hoàng Gia Anh dần dần được mở rộng đến các phần khác của các đảo trong suốt 250 năm sau đó. Vào cuối thế kỷ thứ mười chín, các chủ đất người Anglo-Norman thống trị hầu hết phần phía đông Ireland dưới danh nghĩa của vua nước Anh và cả xứ Wales thì chịu sự cai quản trực tiếp của vua nước Anh ( chính lúc này thói quen gọi hoàng tử lớn nhất của hoàng gia là hoàng tử xứ Wales bắt đầu). Scotland đã cố gắng duy trì nền chính trị độc lập vào thời Trung cổ, nhưng phải nhờ đến các cuộc chiến tranh.
Văn hóa của thời kỳ này khá khác biệt, hai trăm năm mươi năm sau cuộc xâm lăng của người Norman, ngôn ngữ được dùng là tiếng Germanic ( tiếng Anh thời Trung Cổ) và không phải tiếng Norman ( tiếng Pháp) trở thành tiếng nói chính trong các tầng lớp xã hội ở Anh. Hơn nữa, luật pháp chung bấy giờ là trên cơ sở luật Anglo- Saxon, không phải luật của người Norman, chính luật này là nền tảng của hệ thống pháp luật.
Vietnamese to English: Hành trình trên đất Mỹ General field: Other Detailed field: Tourism & Travel
Source text - Vietnamese Hành trình trên đất Mỹ
23/11/2008 22:25
Một góc thủ đô Washington, D.C - Ảnh: Đỗ Hùng
Vào tháng 10 và tháng 11.2008, phóng viên Thanh Niên đã có chuyến đi tìm hiểu về bầu cử, hệ thống chính trị, hoạt động truyền thông và nhiều vấn đề khác của nước Mỹ. Xin giới thiệu với quý độc giả một số ghi nhận trong loạt ký sự khởi đăng từ số báo hôm nay.
Kỳ 1: Gã khổng lồ - nhìn từ xa
Nước Mỹ, với diện tích gần 10 triệu km2 và một nền kinh tế khổng lồ, thực ra lớn hơn nhiều so với hình dung thông thường của chúng ta.
Lớn tới đâu?
Khi chiếc Boeing 747 của United Airlines vừa cất cánh khỏi sân bay Quốc tế Hồng Kông - điểm quá cảnh sau hành trình từ TP.HCM, tôi đã bắt đầu cảm nhận được nước Mỹ rộng lớn trước mặt. Phía bên kia đại dương bao la, phần lục địa chính của nước Mỹ nằm án ngữ một góc lớn trên màn hình hiển thị hành trình bay. Ngược lên phương bắc là tiểu bang Alaska rộng hơn cả Indonesia, đất nước có diện tích lớn nhất Đông Nam Á. Nằm giữa đại dương mênh mông là tiểu bang Hawaii gồm những hòn đảo lấm chấm xanh. Nhưng chưa hết, lác đác khắp nơi trên Thái Bình Dương còn có nhiều đảo, quần đảo là lãnh thổ của Mỹ. Phía trên cùng, án ngữ eo biển Bering thông từ Thái Bình Dương tới Bắc Băng Dương là quần đảo Aleutian, cánh tay vươn dài của tiểu bang Alaska. Xuống phía dưới là quần đảo Northern Mariana, nơi quân Nhật từng sử dụng làm căn cứ tấn công Trân Châu Cảng và Guam thời Thế chiến 2 để rồi sau đó trở thành một vùng lãnh thổ thuộc Mỹ. Chếch sang phía tây, gần với Philippines là đảo Guam. Xuôi xuống phía nam, ở trong vùng biển thuộc châu Đại Dương là quần đảo Samoa thuộc Mỹ. Người Mỹ còn cắm cờ chiếm giữ một số khu vực ở lục địa Nam Cực băng giá. Như vậy, ngoài phần lục địa chính ở Bắc Mỹ, tại vùng Thái Bình Dương, nước Mỹ còn có lãnh thổ nằm rải rác từ Bắc Cực tới Nam Cực. Ở Đại Tây Dương, họ cũng có những quần đảo trực thuộc tại biển Caribé như quần đảo Virgin, Puerto Rico...
New York - thành phố lớn nhất nước Mỹ - Ảnh: Đỗ Hùng
Sau khi máy bay đáp xuống San Francisco ở bờ Tây nước Mỹ, chúng tôi lại tiếp tục hành trình bay sang thủ đô Washington, D.C ở bờ đông. Chuyến bay dài khoảng 6 tiếng đồng hồ một lần nữa cho thấy sự đồ sộ về mặt diện tích của nước Mỹ. Tiếp nối những thành phố rộng mênh mông ở miền Tây là đến vùng sa mạc hoang vắng, rồi vùng núi non trùng điệp, tiếp đến là vùng đồng bằng xanh rì và vùng phố thị sầm uất ở duyên hải miền Đông. Ngồi trên máy bay, nhìn xuống phần lục địa chính của Mỹ, trong đầu tôi hiện lên hình ảnh những bộ lạc da đỏ từng làm chủ những vùng đất rộng lớn này, rồi những cuộc vượt biển của cư dân Bắc Âu khoảng 1.000 năm trước, mở đầu cho sự hình thành nước Mỹ siêu cường ngày nay. Những rặng núi dưới kia có phải là nơi mà người Anazi bí ẩn đã từng xây những thị trấn trên vách đá? Bờ biển phía đông bắc kia, đâu là nơi con tàu Mayflower của người châu Âu đã cập cảng gần 400 năm trước để lập nên một khu vực đô thị sầm uất ngày hôm nay? Ở dưới kia, đâu là chiến trường của những cuộc giao tranh khốc liệt giữa người Âu và thổ dân da đỏ? Những cuộc vượt biển cam go và những cuộc chiến tranh khốc liệt đã tạo nên nước Mỹ rộng lớn và hùng mạnh hôm nay. Và trong suốt chiều dài lịch sử của mình kể từ sau khi lập quốc vào cuối thế kỷ 18, người Mỹ đã không ngừng được mở rộng về lãnh thổ.
Nước Mỹ, theo hình dung thông thường, gồm 50 tiểu bang và thủ đô Washington, D.C. Tuy nhiên, trên thực tế thì diện tích của nước Mỹ lớn hơn nhiều, với hàng trăm đảo ở Thái Bình Dương, nhiều đảo ở Đại Tây Dương, các vùng đất "cắm cờ" ở Nam cực. Nhưng vẫn chưa hết.
Sức mạnh tổng thể
Nước Mỹ rộng gần 10 triệu km2, dân hơn 300 triệu người. Những số liệu về diện tích, dân số dù lớn bao nhiêu cũng là hữu hạn. Sức mạnh tổng thể của Mỹ mới là điều đáng nói. Không kể những vùng đất thuộc quyền kiểm soát của Mỹ, họ còn có căn cứ quân sự khắp nơi trên thế giới, từ châu Mỹ, châu Âu, tới châu Á, châu Đại Dương. Các hoạt động quân sự của họ được tiến hành khắp nơi, thậm chí ngay cạnh biên giới cường quốc quân sự Nga. Tại Ấn Độ Dương, họ có Hạm đội 5 thường trực, kiểm soát cả khu vực Tây Nam Á và một phần Đông Phi. Tại Thái Bình Dương, tàu chiến Mỹ luôn lượn ngang lượn dọc, quân đội của họ còn hoạt động trên đất Nhật Bản, Hàn Quốc... Thế nên, mỗi khi ở đâu đó trên thế giới có chuyện lục đục, điều đầu tiên mà người ta nghĩ tới là phản ứng của Mỹ sẽ như thế nào. Mà không chỉ trên hành tinh này, tới cả những gì xảy ra ngoài vũ trụ bao la đôi khi dường như cũng là chuyện của người Mỹ. Chẳng hạn như hồi tháng 7.2005, họ đã bắn một phi đạn để nghiên cứu khả năng đẩy sao chổi Tempel tránh xa trái đất. Có thể chuyện này chỉ là trò chơi chính trị, nhưng nếu là thật thì xem ra cú "tung chưởng" của NASA có thể đã cứu cả nhân loại. Thế nên, ở đâu đó, có người nói rằng "Mỹ là cảnh sát của thế giới".
Ảnh hưởng về kinh tế cũng lớn không kém quân sự, an ninh và chính trị. Lúc yên bình thì có lẽ người ta ít suy ngẫm về ảnh hưởng kinh tế của Mỹ lên toàn thế giới, nhưng lúc xảy ra biến động như cơn bão tài chính hiện nay thì người ta mới thực sự thấy hết cái tầm quan trọng của Mỹ, như ai đó từng nói vui rằng "Khi Mỹ hắt hơi thì cả thế giới cảm cúm". Một vụ sụp đổ đâu đó trong thị trường tài chính Pháp, Đức, Nhật Bản..., không thể gây ra những xung chấn ở tầm toàn cầu lớn như một vụ sụp đổ ở Phố Wall. Trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, khi thế giới ngày một phẳng đi như lập luận của nhà báo Thomas Friedman thì vai trò của nền kinh tế Mỹ đối với toàn cầu càng trở nên quan trọng hơn. Quy mô đồ sộ chính là yếu tố khiến nền kinh tế Mỹ đóng vai trò quan trọng nhất trên thế giới. Không tính cả nước Mỹ, chỉ xét riêng tiểu bang California nếu tách ra thành một nền kinh tế độc lập thì cũng đứng vào nhóm 10 cường quốc hàng đầu thế giới. Thành ra, mỗi một chuyện xảy ra ở nước Mỹ cũng đều khiến cả thế giới quan tâm. Không phải các nước quan tâm về Mỹ mà về chính bản thân họ.
Đỗ Hùng
Hành trình trên đất Mỹ - Kỳ 5: Trên cánh đồng của gia đình Tucker
29/11/2008 3:36
Anh Brad Tucker giới thiệu sản phẩm với phóng viên Thanh Niên
Brad Tucker ngồi trong buồng lái chiếc máy gặt to tướng chạy giữa ruộng bắp mênh mông. Anh vừa điều khiển máy vừa quan sát các chỉ số về độ ẩm, nhiệt độ trên màn hình vi tính.
Không chỉ là cường quốc công nghiệp, quân sự, Mỹ còn là quốc gia hàng đầu thế giới về nông nghiệp. Theo số liệu của Tổ chức Lương Nông thế giới (FAO), mỗi năm Mỹ sản xuất được hơn 260 triệu tấn bắp, 12 triệu tấn thịt gia súc, 80 triệu tấn sữa, 70 triệu tấn đậu nành... Điều đáng nói là hiện chỉ có chưa đầy 0,5% dân số Mỹ làm việc trực tiếp trong ngành nông nghiệp. Nước Mỹ có dân số khoảng 305 triệu người, 0,5% là chỉ nhỉnh hơn 1,5 triệu người. Thử tưởng tượng: 1,5 triệu người sản xuất lương thực cho 305 triệu người và còn dư để xuất khẩu!
Con số 0,5% hiện tại là một sự thay đổi khủng khiếp nếu so với cách đây 130 năm, khi có tới 50% dân Mỹ làm nông. Nguyên nhân của sự thay đổi này chủ yếu là do sự xuất hiện của máy móc cùng kỹ thuật canh tác hiện đại, giải phóng sức lao động tay chân đồng thời nâng cao sản lượng.
Triệu phú nông dân
Khi đến thăm gia đình Tucker ở Chrisman, một khu vực nông nghiệp nằm kế bên thành phố Paris thơ mộng ở tiểu bang Illinois, tôi đã được chứng kiến độ giàu của một gia đình nông dân Mỹ điển hình. Nông trại của gia đình Tucker được thành lập từ năm 1848. Vợ chồng anh chị Brad và Lisa Tucker là thế hệ thứ 5 điều hành nông trại này.
Gia đình Tucker sở hữu khoảng 900 héc-ta đất trồng bắp và đậu nành, chưa kể số đất thuê lại từ những gia đình "lười" canh tác. Tất cả công việc đồng áng chỉ do anh Brad và một vài công nhân - chủ yếu là lái xe và thợ máy - thực hiện. Chị Lisa ở nhà nuôi dạy cô con gái Samantha - 14 tuổi và cậu con trai 10 tuổi Robbie. Hai đứa trẻ được mẹ dạy học tại nhà chứ không đến trường cho đến hết cấp trung học.
Hình thức này gọi là home-school, rất phổ biến ở Mỹ. Chị Lisa cho biết chỉ riêng ở khu vực Chrisman đã có tới 21 gia đình home-school. Bên cạnh dạy kiến thức, những gia đình này còn tổ chức hoạt động giao lưu, tương tác để con cái họ phát triển đầy đủ cả kiến thức lẫn tâm lý và các kỹ năng xã hội.
Trở lại với chuyện làm nông của gia đình Tucker. Với khoảng 900 héc-ta đất cộng thêm đất thuê lại để canh tác, anh Brad chủ yếu trồng bắp và đậu nành. Mọi công việc từ cày, gieo, chăm sóc, thu hoạch và sơ chế đều làm bằng máy. Gia đình Tucker có 3 xe tải thùng lớn, dài như xe chở công-ten-nơ, dùng để chở hạt bắp và đậu nành từ ruộng về kho, hai máy gặt, hai máy kéo, một số máy cày...
Chỉ tính sơ sơ mấy cỗ máy này cũng đã ngốn cả mấy trăm ngàn USD, chưa kể tiền đất, tiền đầu tư ban đầu, thuê nhân công, xây dựng kho bãi, mua máy sơ chế... Thế nên muốn trở thành nông dân ở Mỹ trước hết phải là triệu phú. Tất nhiên, đầu tư lớn thì thu lời cũng lớn. Anh Brad kể lãi ròng bình quân năm của anh khoảng 90.000 USD, con số này rất lớn nếu so với thu nhập bình quân ở vùng Chrisman là vào khoảng 34.000 USD mỗi hộ gia đình.
Khi chúng tôi đến nông trại của gia đình Tucker, chị Lisa cùng hai đứa con ra đón. Xung quanh mấy gian nhà chính là những nhà kho đựng máy móc và mấy ụ cao để chứa bắp, đậu nành. Một chốc sau anh Tucker lái xe tải về. Anh nhảy xuống, thò tay lắp một cái ống nối thùng xe với ụ chứa bắp. Thế là bắp từ thùng xe được bơm sang ụ chứa. Những cái ụ làm bằng tôn này dùng để chứa và bảo quản nông sản, chờ khi giá tốt thì bán.
Sau khi giới thiệu sơ về trang trại, vợ chồng Tucker chở chúng tôi ra đồng để xem cảnh thu hoạch. Giữa ruộng bắp mênh mông, những cỗ xe với bánh to quá cỡ chạy đi chạy lại liên tục. Anh Brad kéo tôi lên buồng lái một chiếc máy gặt to tướng. Tiếng máy xình xịch, cỗ máy rung lên rồi lao vào các luống bắp được gieo thẳng tắp. Chín bộ lưỡi nhẹ nhàng xén từng mớ cây ngọt xớt, sau đó cả thân lẫn vỏ bắp được cuốn vào máy, hạt bắp được tách ra và bơm qua một cái vòi để rót vào thùng chiếc máy kéo chạy bên cạnh, những thứ khác thì bị nghiền nát và được thải ra phía sau.
(còn tiếp)
Translation - English An itinerary on the United State of America
23/11/2008 22:25
A view of Washington, D.C - Mr: Đỗ Hùng
In October and November of 2008, Youth Newspaper's journalists had an itinerary to study about the election, politics, communications and some other issues of the United States of America. Now, we would like to give you some notes in the series of chronicles which will be in public from this issue.
Part 1: A colossal guy- be seen from afar
The United States of America, with nearly 10 million square meters and a huge economic, actually is much larger than our thought.
How large is it?
When the Boeing 747 of the United Airlines has just taken off from the Hong Kong International Airport- the airport of transit after leaving Ho Chi Minh City, I began to image a large USA in my thought. On the other side of immense oceans, the main land of America takes a large part on the flight screen. Up to the north, that is the Alaska state; its area is even larger than Indonesia, the largest country in South East of Asian. Being among the wide oceans is Hawaii with the dotted green islands. Still more, scattered everywhere on Pacific Ocean, there are number of islands, archipelagoes that belong to America. On the top, at the Bering Channel, spreading from Pacific to Arctic Ocean, is the Aleutian archipelagoes, a prolonged land of Alaska. At the lower, that is the Northern Mariana archipelagoes, where Japanese military had ever placed their army bases to attack Pearl Harbor and Guam in World War II before becoming a part of America. A little slanted toward the west, near the Philippines, that is Guam. Down to the south, in the territorial waters of Oceania, the Samoa archipelago also belongs to USA. American also pitches their flag on some areas of frozen South Pole. In fact, besides the main land in North America, the domain of United States of America is scattered from North to South Pole in Pacific Ocean. In Atlantic Ocean, there are some archipelagos directly under the United States of America at Caribe such as Virgin archipelago, Puerto Rico....
After the plan landed in San Francisco airport, we went on flying to Washington DC at the east. The 6-hour-flight showed us again - how grandiose this country is. Following the boundless cities in the west is the desolate desert area, then the mountains, endless green plains and crowded centers in eastern coastal region. While sitting on the plan, looking to the main land of the United States of America, the image of Indian tribe who had been the owner of this huge land and the journeys of crossing the sea of Northern European 1000 years ago which began for the establishment of today superpower America appeared in my mind. Was the below mountains where the mysterious Azania built the towns on the cliffs? At that northeastern coast, where did the Mayflower ship of Europe land nearly 400 years ago to found such a crowded region nowadays? Some where below, where were the battlefields of the fierce battles between the European and the Indian? Such the hard journeys of crossing the sea and the fierce wars had built up a huge and superpower America today. During its long history since being established at the end of eighteenth century, the United States of American has never stopped enlarging its land.
The United States of America, as per normal thought, includes 50 states and the capital -Washington DC. However, in fact, its land is much larger with hundreds of islands in Pacific Ocean, number of that in Atlantic Ocean, the "flag pitching" areas in South Pole. But it seems not come to an end.
The general power
The United States of America has nearly 10 million square meters in large and 300 million people in population. The above numbers, even how high they are, are still limited. What we want to see is its general power. Exclusive the directly under lands of the United States of America, they have the army bases all over the world, from America, Europe to Asia and Oceania. Their military activities are everywhere, even beside the boundary of Russia- a military powerful country. At Indian Ocean, there are 5 standing fleets of the United States of America who are keeping close control to the regions of southwestern Asia and one part of Eastern Africa. At Pacific Ocean, American warships are everywhere; their army also appears in Japan, Korea.... Therefore, whenever something happens on the world, the first thing we think about is the America reaction. Not only are the events in this planet but these on the universe as well. For instance, in July of 2005, they shot a rocket to try the possibility of thrusting the Tempel comet away from the Earth. It may be just a political game, but if it is true, the NASA's "action" can rescue humankind. Therefore, in somewhere, it is said that "American is the police of all over the world".
It's impacts on economic are also as great as these on military, security and politic. When being in peace, not many of us will think about that, but when having tumbles, for instance, the financial crisis at this moment, the importance of United States of America is clearly seen, as someone's joking "If USA sneezes, the rest of the world will be sick". A financial collapse in France, German or Japan.... can not cause such global effects as it does in Wall Street.
In the century of globalization, the "flatter" the world is becoming, said Thomas Friedman a journalist, the more important the role of America economic is. The bulky scale is the key point that makes the USA's economic becomes the most important one in the world. Not for the whole USA, just California, if becoming an independent economic, it will be in the list of 10 powerful countries. As a result, the whole world is interested in each event in USA. It does not mean that they care about USA but themselves.
Part 5: On the Tuckers' fields
Brad Tucker was sitting in the cabin of a big harvester running among the large cornfield. He was controlling the machine and watching the measurement of moisture and temperature on the computer screen.
Not only a powerful country in industry and military, is United States of America also a top country in agriculture. Regards to the record of Food and Agriculture Organization (FAO), USA can produce more than 260 million ton of corn, 12 million ton of meat, 80 million ton of milk, 70 million ton of soy-bean.... per year while there are less than 0,5 percentage of America population working in agriculture. With the population of 305 million people, 0,5 percentage means more than 1,5 million people. Let us imagine: 1, 5 million people can produce enough food for 305 million people and even having more for exporting!
The number of 0,5% nowadays is a great change if comparing with that of 130 years ago, 50% working in agriculture. The main reason for this change is the appearance of machines and modern farming technique that have freed people from manual labor and raised up the output.
Farming millionaire
When paying a visit to the Tuckers in Chrisman, a agricultural area next to the poetic Paris city in Illinois, I have seen how rich an American farming family is. The Tuckers' farm was built in 1848. The couple Brad and Lisa Tucker is the fifth generation being the leader of this farm.
The Tuckers owns about 900 hectares of cornfield and soybean field, not count the re-rent lands from another families do not what to cultivate. Brad and some other employees, most of them are drivers and mechanics, have done all of the farming works. Lisa takes care of their daughter- Samantha, age of 14 and their son Robbie- age of 10. Both of their children are learning at home with their mother, they do not go to school up to finish high school.
This method called "home-school", which is very popular in America. "Just in this Chrisman area, there are up to 21 home-school families," Lisa said. Besides teaching basic knowledge, these families also hold some activities in exchanges so that their children can grow up their knowledge, mentality and social skills.
Turning to the farming of the Tuckers, with about 900 hectares and the re-rented land, Brad grows most corn and soybean. Machines do all of the farming works from plough, seeding, taking care, collecting and preliminary treatment. The Tuckers owns three trucks with closed body as big and long as the container trailer which are used to carry corn and soybean from their fields to warehouse, two harvesters, two puller machines and some plough machines.
Let's make an estimated calculation, these machines should cost some hundreds thousand US dollars besides the cost for land, fixed investment, employees pay, infrastructure building, preliminary treatment machines..... Therefore, to become a farmer in America, first, you must be a millionaire. Surely, the more investment is the higher benefit we have. Brad said that his average net interest per year is about 90.000 USD, this is a very high amount if comparing with the average income of people in Chrisman, about 34.000 USD each family.
When we reached the Tuckers' farm, Lisa and her two children welcomed us. Around the main house are the warehouse of machines and some high buildings to contain corn and soybean. After for a while, Tucker arrived home on his truck. He jumped out of the truck and connected a tube between the truck's body and the high building where contained corn. Then, automatically, corn from the truck's body was flowed into these building. These corrugated iron buildings are used for containing and preserving the farming products, until the price is high enough then they will be sold.
After a brief introduction about their farm, the Tuckers took us to the field to see the harvesting view. Among the boundless cornfield, the machines with very big wheel kept running up and down. Brad took me to the cabin of a big harvester. The machine started then ran directly to the cornfield with very straight rows. Nine sets of knife blade cut the trees smoothly, both the trunks and the fruit were scrolled into the machine and then the corn was separated and pumped through a tube, fell into the body of the puller machine which was running beside, the other parts of the tree were pulverized and left behind.
( to be continued)
More
Less
Experience
Years of experience: 12. Registered at ProZ.com: Oct 2013.