This site uses cookies.
Some of these cookies are essential to the operation of the site,
while others help to improve your experience by providing insights into how the site is being used.
For more information, please see the ProZ.com privacy policy.
This person has a SecurePRO™ card. Because this person is not a ProZ.com Plus subscriber, to view his or her SecurePRO™ card you must be a ProZ.com Business member or Plus subscriber.
Affiliations
This person is not affiliated with any business or Blue Board record at ProZ.com.
Services
Translation
Expertise
Specializes in:
Law: Contract(s)
Law: Taxation & Customs
History
Poetry & Literature
Religion
Furniture / Household Appliances
General / Conversation / Greetings / Letters
Livestock / Animal Husbandry
Other
Certificates, Diplomas, Licenses, CVs
Rates
Portfolio
Sample translations submitted: 1
Turkish to Arabic: النصب التذكاري لسامسون
Source text - Turkish
Onur Anıtı
Onur Anıtı, Samsun'un İlkadım ilçesindeki Atatürk Parkı'nda yer alan ve şehrin simgesi hâline gelen anıt. Mustafa Kemal'in Samsun'a çıktığı noktaya dikilen anıt Kurtuluş Savaşı'nın başlangıcı sayılan bu anı simgelemektedir.
Onur Anıtı
Onur Anıtı.JPG
Genel bilgiler
Tür
Anıt, atlı heykel
Konum
İlkadım, Samsun, Türkiye
Koordinatlar
41°17′21″K 36°20′11″D
Başlama
19 Mayıs 1927 (91 yıl önce)
Tamamlanma
29 Ekim 1931 (87 yıl önce)
Açılış
15 Ocak 1932 (86 yıl önce)
Yükseklik
8,85 m (29,0 ft)
Teknik detaylar
Malzeme
Tunç, taş, mermer
Tasarımcı
Heinrich Krippel
Adanılan
Mustafa Kemal Atatürk
Anıtın heykeli Samsun Valisi Kâzım Paşa tarafından Samsun halkı adına Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel'e 1927 yılında sipariş edilmiş, aynı yıl 19 Mayıs günü kaidenin resmî temel atma töreni yapılmış, 1928 yılında Viyana'da başlayan heykelin yapım süreci 1931 yılında sonlanmış ve heykel kaidesine 29 Ekim 1931 tarihinde dikilmiştir. 15 Ocak 1932 tarihinde anıtın resmî açılışı yapılarak cumhuriyet tarihinin on üçüncü anıtı, Heinrich Krippel'in ise Türkiye'deki dördüncü anıt çalışması olmuştur.
Tunçtan yapılmış olan heykelin yüksekliği 4,75 metre (15,6 ft), taş blok kaidenin yüksekliği 4,10 metre (13,5 ft), tüm anıtın yüksekliği ise 8,85 metredir (29.0 ft). Heykel için $37.000'a anlaşılmış, buna ek olarak heykeltıraş Heinrich Krippel'e ise $5.500 ödeme yapılmıştır.
İçindekiler
Fikir, inşa ve dikilme süreci Düzenle
Anıtın kaidesinin 1931 yılındaki inşaat çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf.
Samsun'da Mustafa Kemal'e ithafen bir anıt dikilmesi fikri dönemin Samsun Valisi Kâzım Paşa tarafından ortaya atılmıştır. 19 Mayıs 1927 tarihinde ise Kâzım Paşa'nın katıldığı kaidenin temel atma töreniyle de anıtın inşa süreci resmen başlamıştır.[1] Anıt için daha önce Ankara Zafer Anıtı'nın inşası için açılan yarışmayı kazanan Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel ile $37.000'a (2018 enflasyon oranları ile $500,79 bin) anlaşılarak sipariş verilmiştir.[2][3][4] Krippel, heykeldeki vücut ölçüleri ve surat kompozisyonunda daha önceki çalışmaları için Mustafa Kemal'in Ankara'daki ikâmetine giderek aldığı ölçüleri esas almış, heykelin çalışmalarını da Türkiye'de gerçekleştirmiştir. Heykelin tunç döküm işlemleri ise 1928 yılında Viyana'daki Vereinigte Metallwerke dökümhanesinde başlamış ve 1931 yılında 32 parça hâlinde sonlanmıştır.[5] Döküm aşamasından sonra temizlik ve rötuş işlemleri için dökümhanede birleştirilen anıt bu işlemlerin de tamamlanmasının ardından tekrar sökülerek her bir parça ayrı ayrı sandıklanmıştır.[1]
Hamburg'dan Deutsche Levante-Linie kumpanyasının Nicea vapuru ile taşınan anıtın parçaları 15 Ekim 1931 tarihinde Samsun'a ulaşmıştır.[6][7] Ancak gümrük geçişi sırasında ₺40.000 gümrük vergisi istenen heykel gümrüğe takılmıştır.[8] Verginin il kurumlarınca ödenmesi mümkün olmadığından dolayı Türkiye hükûmeti devreye girmiş ve heykelin gümrükten çıkarılamamasının kamuoyunda olumsuz etki yaratacağı nedeniyle bütçe oluşturularak vergi bu bütçeden karşılanmıştır.[8]
Heykelin gümrükten çıkarılmasını takiben ise kaideye monte edilme işlemleri başlatılarak Avusturyalı bir mühendisin de yardımıyla[6] 29 Ekim 1931 tarihinde heykel kaideye monte edilmiştir.[9]
Açılış töreni Düzenle
Anıtın resmî açılış töreninin Birinci İnönü Muharebesi zaferinin yıldönümü olan 10 Ocak 1932 tarihinde yapılması düşünülse de hazırlıkların tamamlanamaması nedeniyle ertelenmiştir.[2][10] Kimi kaynaklarda yanlış olarak 29 Ekim 1931 veya 29 Ekim 1932 tarihinde yapıldığı bilgisi yer alan[11] tören, aslen 15 Ocak 1932 tarihinde saat 14.00'da yapılmıştır.[1][12][13] Cumhuriyet tarihinin on üçüncü anıtı[14][15], Heinrich Krippel'in ise Türkiye'deki dördüncü anıt çalışması olan[16] anıtın açılış törenine askerî bando, askerî kıta, şehirde görevli kolluk kuvvetleri, dernek ve resmî kurumlar, siyasetçiler, yerel halk ve çevre halkı katılım göstermiştir.[1] Bandonun İstiklâl Marşı'nı çalmasının ardından öncelikle Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'in gönderdiği şu telgraf okunmuştur[17]:
“ Salim Bey, Samsun Valisi
Muhterem Samsun halkının şahsıma karşı besledikleri asil duyguların kıymetli bir tezahürünü bildiren telgrafınızdan pek mütehassıs oldum. Teşekkür, muhabbet ve selamlarımın halka arzını rica ederim.
„
—Reis-i Cumhur Gazi Mustafa Kemal
Mustafa Kemal'in telgrafının ardından ise Başbakan İsmet Paşa'nın telgrafı okunmuştur[1]:
“ Salim Bey, Samsun Valisi
Büyük Gazi'nin heykellerinin rakzı münasebetiyle vatanı seven Samsun halkının gösterdiği asil ve necip duygularla teşekkür ederim. Efendim.
„
—Başvekil İsmet
Bu iki telgrafın ardından dönemin valisi Mehmet Salim Bey bir konuşma yaparak heykelin açılışını yapmıştır.[2] Bu konuşmanın ardından Halk Fırkası'nın Samsun teşkilatı adına Ethem Veysi Bey, Samsun halkı adına Kefeli Muhittin Bey, Meclis-i Umumi adına Zübeyiroğlu M. Fuat Bey, Samsun Belediyesi adına Muhittin Bey, Maarif Bakanlığı adına bakanlığın Samsun müdürü Cemal Bey (Gültekin) konuşmuştur.[18][10] Son olarak ise Heinrich Krippel kürsüye çıkarak Almanca bir konuşma yapmış, konuşmayı Ekrem Rüştü Bey çevirmiştir.[2] Konuşmaların ardından tören atlı kıtanın geçişiyle sürmüş, vilayet meclisindeki kabul töreni ile birlikte de son bulmuştur.[19] Ayrıca aynı günün akşamı Heinrich Krippel ve Mehmet Salim Bey onuruna bir de yemek verilmiş,[17][10] Krippel'e ek olarak $5.500 (2018 enflasyon oranları ile $93,69 bin) daha ödeme yapılmıştır.[1]
Kompozisyonu Düzenle
Anıtın 15 Ocak 1932 tarihindeki açılış töreninde çekilmiş bir fotoğraf.
Heykel Düzenle
4,75 metre (15,6 ft) yüksekliğindeki tunçtan yapılma atlı heykel tüm Atatürk heykelleri arasındaki en devingen ve iddialı heykellerden biridir.[20][21] Heykeltıraş Aylin Tekiner'in değerlendirmesine göre ritim ve denge yönünden de oldukça tatmin edici olan heykelde hareketlilik, gerilim ve devinim son derece dengelidir.[22] Heykelde Mustafa Kemal mareşal üniformasıyla şaha kalkmış bir at üzerinde savaş komuta eder hâlde betimlenmiştir.[23] Üst vücudu sol tarafa, yüzü ise sağ tarafa bakan Mustafa Kemal sol eliyle atın dizginlerini tutarken sağ eliyle de kılıcının kabzasını kavramış kılıcı çekmek üzeredir ve kıyafeti de beden hareketini yansıtacak biçimde üzerine oturmuştur.[23][24] Kılıcın boyu dönem subaylarının kullandığı kılıç olmayıp çok uzundur.[23][10] Yüz kompozisyonu ise gençlik yıllarını anımsatır şekilde çalışılmıştır.[24] Heykel kaideye atın arka iki ayağı ve kuyruğu ile dayanmaktadır.[24] Atın bu dengeli duruşu heykelin devingenliğini de güçlendirmektedir.[22] Yine Tekiner'e göre şaha kalmış olan atın hareketi ileri atılma hırsını, meydan okumayı ve kahramanlığı yansıtmakta; Mustafa Kemal'in atın dizginlerini tutmaya çalışması bağımsızlık için sabırsızlanan halkı soğukkanlılığa çağırmaya, dizginlere hakim oluşu da gücünü ve becerisini yansıtmaktadır.[22] Krippel de yaptığı açılış konuşmasında heykel kompozisyonunu "...gururlu bir şekilde batıya ve çok uzaklara dikilen bakışları azim dolu gözleriyle, şahlanan atın üzerinde Gazi Mustafa Kemal dimdik bir şekilde oturuyor. Bu oturuşta korkusuzluk, kolun kılıca uzanışında ise Türklüğün gücü vardır." şeklinde açıklamıştır.[1]
Cumhuriyet'te yazan İsmail Habip Sevük, atın şahlanış anını 19 Mayıs 1937 tarihli köşe yazısında eleştirmiştir.[25] Kaidenin ön kısmından heykele bakıldığında atın yalnızca karın kısmının göründüğünü, bu açıdan bakıldığında atın kahramanlığı değil bir sirk talimini andırdığını belirtmiştir.[26] Arka kısımdan bakıldığında ise yalnızca yere uzanan kuyruğun göründüğünü, bu yere uzanma hâlinin de hem kuyruğa asıl işlevinin dışında bir işlev yüklendiğini fark ettirdiği hem de şahlanış enstantanesini zorlama gösterdiği eleştirisinde bulunmuştur.[26] Sol taraftan bakıldığında ise hem atın karnının hem de kuyruğun yerden kuvvet almasının görünmeyişi nedeniyle heykelin daha iyi göründüğünü savunmuştur.[26] Sevük son olarak sağ tarafa bakıldığında ise artık dikkati atın değil Mustafa Kemal'in çektiğini belirterek suratın baktığı taraf, vücudun enerjisi, kılıca uzanış ve dizginleri tutuş tarzı ile heykelin duygu uyandırdığını yazmıştır.[26]
Kaide Düzenle
4,10 metre (13,5 ft) yüksekliğinde olan kaide, mermer kaplamalı taş blok dikdörtgen prizma şeklinde yapılmıştır.[23][21] Kaidenin sağ tarafında ters üçgen bir sivri kemer içerisinde yer alan tunç kabartmada Mustafa Kemal, mareşal kıyafetiyle yüzü sola bakar biçimde ve kollarını iki yana açmış bir vaziyette dik bir şekilde betimlenmiştir.[27] Sağ ve sol taraflarında ise ellerine sarılmış ve diz çökmüş figürlerle Türk milleti temsil edilmiştir.[27][22] Başka hiçbir Atatürk anıtında rastlanmayan bu betimleme "tek adam" vurgusunu perçinlemektedir.[22] Sol taraftaki kabartmada ise yine aynı şekildeki bir niş içerisinde karaya yanaşmış bir tekne ve bu teknedeki cephaneleri taşıyan halk betimlenmiştir.[27]
Kaidenin ön yüzündeki levhada Nutuk'un ilk cümlesine atıfta bulunan[28] "Vatanda Millî Mücadeleye başlamak için Gazi 19 Mayıs 1335=1919 tarihinde Samsun'a çıktı." cümlesi ve arka yüzündeki levhada "Bu heykel Samsun vilâyeti halkı tarafından 29. Birinci Teşrin 1931 tarihinde dikildi." ifadesi yer almaktadır.[27]
Sağ kabartma.
Sol kabartma.
Ön levha.
Arka levha.
Sembolik önemi Düzenle
Samsun'un Kurtuluş Savaşı'nın ilk durağı ve cumhuriyetin ilanına giden sürecin simgesel noktalarından olan biri olması[29][30] nedeniyle bunu sembolize eden bir anıt dikilmesi kararlaştırılmış, anıtın ise bu sembolik anlama uygun olarak Mustafa Kemal'in Samsun'a çıktığı noktaya dikilmesine karar verilmiştir.[4][31] (Anıt, Mustafa Kemal'in Samsun'a çıktığı iskelenin hemen yukarısına dikilmesine rağmen zamanla denizin doldurulması nedeniyle günümüzde sahil şeridinin uzağında kalmıştır.[32][31]) Anıt salt olarak bu anlam yüklemesi ile dikilmiş olup çeşitli kişisel yorumlar da mevcuttur.
Bu yorumlardan biri de anıtın açılış konuşmasında dönemin valisi Mehmet Salim Bey tarafından yapılmıştır[1]:
“ ...Bu eser Türkün azmini, damarlarındaki asil kanda mevcut kuvveti, cevheri ifade eden büyük halaskârımızın timsalidir. Kalplerde yaşayan muhabbetin bu mücessem timsalidir... „
—Samsun Valisi Mehmet Salim
Ayrıca 1933'te yazdığı bir gezi yazısı ile İbrahim Alaettin Bey de Samsun'un ve anıtın sembolik öneminden bahsetmiştir:[32]
“ ...Bizim için Karadeniz'de Samsun'un ehemmiyeti Akdeniz'deki İzmir'in değeri derecesindedir denebilir. İstiklâl tarihi Samsun'da başladı, İzmir'de tamam oldu. Türk inkılâbının güneşi olan o altın baş Samsun’da Türkeli'ne ve İzmir'de de cihana doğdu. Samsun'da çekilen kılıç kınına İzmir'de girmiştir...
...Samsun'da ilk görülecek en mühim eser, Gazi'nin oraya ayak bastığı büyük günü hatırlatan abidedir. Bu abide Karadeniz'in en hırçın fırtınalarından ilham almış gibi Gazi'nin Millî Mücadele başındaki kükreyişini başarıyla ifade eder. Onun içinde bulunduğu park da Avrupa şehirlerindeki umumi bahçelerden farksızdır...
„
—İbrahim Alaettin
Onur Anıtı ve önünde hatıra fotoğrafı çekilen turistler.
Bu yorumların yanı sıra Aylin Tekiner olaya farklı bir bakış açısıyla yaklaşarak Atatürk Heykelleri: Kült, Estetik, Siyaset isimli kitabında anıt dikilmesi fikrinin arka planında 1930 yerel seçimlerinin etkili olduğu iddia etmektedir.[20] Seçimde Samsunlu seçmenler Mustafa Kemal'in liderliğindeki Cumhuriyet Halk Fırkası'na 416, muhalefet partisi Serbest Cumhuriyet Fırkası'na 3.312 oy vererek[33] açıkça Cumhuriyet Halk Fırkası'nın ve de Mustafa Kemal'in iktidarı bırakması gerektiğini düşündüklerini ortaya koymuşlardır. Seçimler sonrası Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılmasının ardından Türkiye gezisine başlayan Mustafa Kemal'in gezisinin ilk duraklarından biri de Samsun olmuş, Kurtuluş Savaşı'nın başlangıç yeri olarak simgeleştirdiği[20] şehirde beklenen ilgi ve özenle karşılanmamıştır.[34] Bu nedenlerle seçimlerin ve Mustafa Kemal'in ziyaretinin hemen ardından Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın geniş ölçüde destek gördüğü İzmir'de ve Samsun'da devasa anıtlar dikilmesi halka uslu durmaları için verilmiş bir tembih veya gözdağı olarak yorumlanmaktadır.[20] Ancak bu varsayım anıtın inşa sürecinin seçimlerin üç yıl öncesinde başladığı[1] göz önüne alındığında geçersiz kalmaktadır.
Anıt, günümüzde Samsun'un simgesi hâline gelmiş olup turistlerin ziyaret noktalarından biridir.[35] Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun Barosu, Samsun Büyükşehir Belediyesi, Samsun Ticaret ve Sanayi Odası ile Samsunspor gibi şehrin bazı kuruluşlarının amblemlerinde Onur Anıtı yer almaktadır. Ayrıca Türk lirasının yedinci emisyon grubunda yer alan yüz bin liralık banknotunun ön yüzünde de kullanılan[36] anıtın Kargıpınarı'ndaki Cumhuriyet Meydanı'nda daha küçük ölçülerde bir kopyası yer almaktadır.
Kaynakça Düzenle
Özel
^ a b c d e f g h i Sarısakal, Baki. "ONUR ANITI AÇILMA TÖRENİ" (PDF). bakisarisakal.com. 11 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
^ a b c d Osma 2003, s. 73.
^ "Samsun Belediyesi Meclis Zabıt Tutanakları 7. Toplantı 1. Celse". 22 Kasım 1931.
^ a b M. Fuat, Zübeyiroğlu (3 Ocak 1932). "Gazi'nin 19 Mayıs 1919'da Anadolu'ya Çıktığı Yerde". Hakimiyet-i Milliye. ss. 1-2.
^ Aslanapa 1993, s. 46.
^ a b Ahali. 20 Kasım 1931. Eksik ya da boş |başlık= (yardım)
^ Osma 1999, s. 854.
^ a b Ciğerim, Cemil (28 Ocak 2014). "Atatürk Heykeli, Gümrük'e takılmış". ekipgazetesi.com. 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2014.
^ Anıtın arka yüzündeki tunç levhada "Bu heykel Samsun vilâyeti halkı tarafından 29 Birinci Teşrin 1931 tarihinde dikildi." ifadesi yer almaktadır.
^ a b c d Osma 1999, s. 856.
^ Gezer 1984, s. 58.
^ "Gazi'nin 1919'da Anadolu'ya Çıktığı Yerde Dikilen Abide Emsalsiz Bir Tezahürle Evvelki Gün Açıldı". Hakimiyet-i Milliye. 17 Ocak 1932. s. 1.
^ "Gazi'nin heykeli". Akşam. 16 Ocak 1932. s. 1-2.
^ Osma 2003, s. 191.
^ Osma 2003, s. 192.
^ Osma 2003, s. 193.
^ a b "Gazi Hz.nin Samsun'daki Heykeli: Heykeli Yapan M. Krippel Güzel ve Şayana Dikkat İki Nutuk Söyledi". Milliyet. 21 Ocak 1932. s. 6.
^ Samsun. 21 Ocak 1932. Eksik ya da boş |başlık= (yardım)
^ Zübeyiroğlu, M. Fuat (26 Ocak 1932). "Gazi Heykeli'nin Açılma Resmi: Resmi Küşat Nasıl Oldu ve Söylenen Nutuklar". Hakimiyet-i Milliye. s. 5.
^ a b c d Tekiner 2010, s. 120.
^ a b "ATATÜRK ANITI - ONUR ANITI". SAMSUN: GÜNEŞİN DOĞDUĞU ŞEHİR (PDF). Yeşilırmak Havzası Kalkınma Birliği. 2010. s. 50. ISBN 9789758329885. 11 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
^ a b c d e Tekiner 2010, s. 122.
^ a b c d Osma 2003, s. 74.
^ a b c Tekiner 2010, s. 121.
^ Sarısakal, Baki. "SAMSUN GAZİ HEYKELİ" (PDF). bakisarisakal.com. 11 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
^ a b c d Sevük, İsmail Habip (19 Mayıs 1937). "Samsun'daki Heykel". Cumhuriyet (4674).
^ a b c d "Onur Anıtı". kulturportali.gov.tr. 11 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2014.
^ Tekiner 2010, s. 123.
^ Gür, Faik (2001). "Atatürk heykelleri ve Türkiye'de resmî tarihin görselleşmesi". Toplum ve Bilim, 90, s. 147-166.
^ Osma 1999, s. 853.
^ a b Osma 1999, s. 855.
^ a b Osma 2003, s. 72.
^ Yetkin, Çetin (1997). Atatürk'ün Başarısız Demokrasi Devrimi: Serbest Cumhuriyet Fırkası. İstanbul: Toplumsal Dönüşüm Yayıncılık.
^ Aydemir, Şevket Süreyya (1975). Tek Adam. 3. İstanbul: Remzi Kitabevi. s. 424.
^ "Onur Anıtı". samsun.bel.tr. 16 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2014.
^ "E 7 - YÜZBİN TÜRK LİRASI III. TERTİP". tcmb.gov.tr. 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi:
Translation - Arabic
النصب التذكاري
إحداثيات 41°17′21″K 36°20′11″D
المكان إلكادام ـ سامسون ـ تركيا
المصصم هينريش كاريبيل
النوع نصب تذكاري ـ تمثال حصان
الماده الخام البرونز ـ الحجر ـ الرخام
الإرتفاع 588متر(2,904قدم)
تاريخ البدء 19مايو1927(قبل90سنه)
تاريخ الإنتهاء 29اكتوبر1931(قبل86سنه)
تاريخ الإفتتاح 15يناير1932(قبل86)
التاجر مصطفي كمال اتاتورك
النصب التذكاري(بالتركيه Onur Anıtı)
يقع النصب التذكاري الذي اصبح رمز المدينه فى حديقه اتاتورك فى منطقه [[سامسون الكادام]]. وهذا النصب الذي نصبه [[مصطفي كمال]] لسامسون يرمز إلى الذكري التي تُعد بدايه حرب الاستقلال .
قد وصُي عليه نيابه عن شعب سامسون من طرف كاظم باشا إلى النحات النمساوي هينريش كاريبيل فى عام 1927وقد اقيم حفل رسمي لوضع حجر الاساس فى القاعده يوم19مايو فى نفس السنه٬ وقد انتهت بالفعل عمليه بناء التمثال الذي بدأ فى فيينا فى عام 1928،فى عام 1931 وقد تم نصبه فى قاعده الهيكل فى تاريخ 29 اكتوبر 1931. افتتح رسميا النصب التذكاري فى تاريخ 15 يناير 1932 وهو النصب الثالث عشر فى تاريخ الجمهوريه،اما هينريش كاريبيل قد كان يعمل على النصب الرابع الذي فى تركيا.
يبلغ ارتفاع التمثال المصنوع من البرونز 475متر(1,558قدم)٬ ارتفاع قاعده الكتله الحجريه 410متر(1,350قدم)، اما ارتفاع النصب بأكمله 8,85متر(29,0قدم). يفهم من ذلك ان 37.000دولار من اجل التمثال، بالإضافه إلى ذلك فقددفُع للنحات هينريش كاريبيل 5.500 دولار.
محتويات
1 فكرة البناء وعمليه الانتصاب
2 حفل الافتتاح
3 التكوين
3.1 التمثال
3.2 القاعده
4 اهميه الرمز
5 قائمه المراجع
فكرة البناء وعمليه الانتصاب
قد تم طرح فكره تنصيب نصب تذكاري مخصص ل مصطفي كمال فى سامسون من قِبل محافظ سامسون كاظم باشا.اما فى تاريخ19مايو1927 قد بدأ رسميا عمليه إنشاء النصب فى حفل وضع حجر الاساس للقاعدة وقد حضره كاظم باشا. [1]النحات النمساوي هينريش كاريبيل الفائز من قبل بمسابقه افتتاح لإنشاء نصب النصر ٬أنقره وقد اتفق معهم من اجل النصب على 500,79الف دولار( مع معدلات التضخم لعام 2018) .[2][3][4]عمل كرايبيل من قبل فى تكوين الوجه وقياسات الجسم المنحوت معتمدا على القياسات التى اتخذها مصطفي كمال عندما ذهب للإقامه فى انقره وقدأُُنجز فى تركيا ايضا أعمال النحت.أما عمليات صب تمثال البرونز فقد بدأت فى فيرينجت ميتالويرك فى فيينا فى عام 1928 وقد انتهت فى الحال من 32 قطعه فى عام 1931.[5]بعد مرحله الصب تم تفكيك النصب التذكاري من مكان نصبه من اجل التنظيف وعمليات الصقل بعد اكتمال هذه الأعمال وضع فى صناديق كل قطعه على حده [1]
.
صورة قاعدة النصب التذكاري أُُخذت خلال عملية الإنشاء الذي كان فى عام 1931
وصل إلى سامسون فى تاريخ 15 أكتوبر اجزاء النصب التذكاري الذي نقل بواسطه سفينه نيقية تابعه لشركه دويتشه ليفانتي ـ ليني من هامبورغ. [6][7]ومع ذلك خلال المرور بالجمارك تم إرفاق التمثال للجمرك الذي طلب رسوم جمركيه 40,000 ليره تركيه.[8] ولانه ليس من الممكن أن تدفع الضرائب من قبل مؤسسات المقاطعات داخل دائره الحكومه التركيه وإزاله العجز من جمرك التمثال قد جمع من هذه الميزانيه ضريبه ستخلق تاثير سلبي فى العام بسبب الميزانيه.[8] بعد إزاله التمثال من الجمارك بداءت أعمال التركيب إلى القاعده بمساعدة مهندس نمساوي [6]وفى تاريخ 29 أكتوبر 1931 تم تركيب التمثال على المنصه. [9]
حفل الافتتاح
أقيم حفل الإفتتاح الرسمي للنصب التذكاري فى الذكري السنويه لإنتصار معركه اينونو الاولى فى تاريخ 10 يناير 1932 يعتقد انه تم تاجيله بسبب التحضيرات التى لم تكتمل بعد. [2][10] الحفل المحرز فى تاريخ 29 أكتوبر 1931 أو 29 أكتوبر 1932 فى بعض المصادر خطأ [11] وقد أقيم الحفل فى حقيقه الامر فى تاريخ 15 يناير 1932 فى الساعه 14.00.[1][12][13] وهو النصب الثالث عشر للتاريخ الجمهوري [14][15]٬ اما هنريش كاريبيل قد عمل النصب الرابع الذي فى تركيا [16] وقد شارك فى حفل إفتتاح النصب التذكاري فرقه موسيقيه حربيه٬ وقاره عسكريه٬ وكالات إنقاذ القانون فى المدينه٬ الجمعيات والمؤسسات الرسميه٬ والسياسيون٬ السكان المحليون وأوساط الشعب.[1] أولا بعد ان عزفت الفرقه الموسيقيه نشيد الاستقلال قد قُرأت البرقيه التي ارسلها رئيس الجمهوريه مصطفي كمال. [17]:
" سليم بيه ، حاكم سامسون
شعب سامسون المبجل ٬اصبحت متحسس من برقياتكم التي اظهرت قيمة العواطف
النبيله الموجه لشخصي. واود ان اعرب عن امتناني وتعاطفي وتحياتي"
ـرئيس الجمهوريه الغازي مصطفي كمال قد تمت قرأة برقيه رئيس الوزراءعصمت باشا من بعد برقيه مصطفي كمال [1]:.
" سليم بيه ،حاكم سامسون
شكرا للعواطف النجيبه والنبيله التي اظهرها شعب سامسون المحب لوطنه
بمناسبه نصب منحوتات الغازي العظيم. سيدي "
ـ عصمت باشا
من بعد هاتين البرقيتين قد تم افتتاح التمثال بينما يلقي حاكم الفتره محمد سليم بيه خطابا. [2] من بعد هذا الخطاب تحدث كلا من إيثام فيسي بك بالنيابه عن منظمة سامسون لحزب الشعب ٬وكيفيلي محي دين بك نيابة عن شعب سامسون٬زبير أغولوام فؤاد بك بالنيابه عن مجلس الامه ٬ محي دين بك نيابةعن بلدية سامسون ٬جمال بك (جولتاكين) مدير وزاره سامسون بالنيابه عن وزارة التربيه والتعليم.[18][10]أما فى النهايه بينما يقف خاطبا هينريش كاريبيل فقد القى خطابا باللغه الالمانيه٬ وقد ترجم اكرم رشدي بيه الخطاب.[2]من بعد الخطابات استمر الحفل مع مرور عربه الحصان ٬ وقد انتهي بحفل استقبال فى مجلس المحافظه.[19]وبالإضافه إلى ذلك أقيم عشاء فى مساء اليوم نفسه على شرف هينريش كاريبيل ومحمد سليم بك [17][10]٬وقد دُفع لكريبيل 5.500 دولار إضافيه (93,69 الف دولار مع معدلات التضخم لعام 2018) [1]
التكوين
التمثال
==
صوره للنصب التذكاري أخذت فى حفل الإفتتاح بتاريخ 15يناير 1932
== تمثال الفروسيه المصنوع من البرونز الذي ارتفاعه 475متر(1,558قدم) هو احد التماثيل الاكثر ديناميكيه وثقه من بين كل تماثيل اتاتورك.[20][21] وقيم النحات أيلين تيكينر قابلية الحركه فى التمثال التى اصبحت مقنعه من حيث الإتزان والإيقاع،الجهد والحركه متوازنه للغايه.[22]وقد ُصور مصطفي كمال فى التمثال كمشير بلباس رسمي ملكي فى وضع قيادة حرب فوق حصان ينهض.[23]الجزءالعلوي من الجسم من جهة اليسار، مصطفي كمال الذي ينظر إلى جانب الجهه اليمني بوجه يجلس فوق الحصان فى شكل عكس حركه الجسم ويمسك لجم الحصان باليد اليسري ويمسك ايضا مقبض السيف باليد اليمني لاجل سحب السيف.[23][24]طول السيف كان طويل جدا ولم يكن السيف الذي يستخدمه ضباط تلك الفتره.[23][10]أما تكوين الوجه فقد عُمل فى شكل يذكرنا بسنوات الشباب.[24]ظهر الحصان يتكأ على قاعدة التمثال بواسطه ذيل وقدمين.[24]وقوف هذا الحصان مُتزن عزز ايضا ديناميكيه التمثال.[22]مرة أخرى وفقا لتيكينر حركه الحصان الذي اصبح ملك يرمي الطموح امامه٬ عَكَسَ البطوله والتحدي؛يمسك مصطفي كمال بزمام الحصان ينادي برابطة جأش على الشعب الذي نفد صبره من اجل الاستقلال٬السيطره على لجم الحصان أيضا يعكس القوه والمهاره.[22]وقد وضح كاريبيل عن تكوين الهيكل فى خطابه الافتتاحي وضح قائلا"...فخور بشكله الغربي وبعينه المليئه بنظرات العزم المنتصبه بعيدا جدا٬يجلس الغازي مصطفى كمال فى شكل مستقيم فوق حصان يثبو.فى جلسته هذه جساره٬اما مد ذراعه للسيف يوجد فيها قوه تركيه.[1]"
وقد انتقد كاتب الجمهوريه إسماعيل حبيب سيوك فى ركن كتابته بتاريخ 19 مايو 1937 ذكرى شبوب الحصان.[25]الذي ينظر للتمثال من القسم الامامي للقاعده بينما رؤيه القسم الخلفي للحصان على حده٬ذكر ان اللحظه التي ينظر للحصان من حيث هذا ليس بطل بل يشبه تدريبات السيرك.[26]أما الذي ينظر للقسم الخلفي يري ذيل طويل بمفرده يمتد على الارض٬وقد انتقد انه ظهر اكراه بصوره خاطفه فى الشبوب وكذالك لاحظ أنه تم شحنه بوظيفه لاصله لها بالوظيفه الاصليه للذيل فى حاله إمتداده على الارض.[26]اما عندما ننظر من جهه اليسار نجد ان التمثال يبدو افضل بسبب ان كلا من بطن الحصان وذيله لايبدو انه يتلقي قوه من الارض.[26]واخيرا اما عند النظر للجانب الأيمن من وجهه نظر سيوك أن ملامح الوجه التي ظهرت عندما كان يجذب مصطفى كمال ليس للحصان فيها أهتمام زائد٬قد كتب ان التمثال أثار العاطفه بواسطه اسلوب قبضة السيطره وتمدد السيف ٬وطاقة الجسم.[26]
القاعده
==
الصوره اليمنى
القاعده التى هى بإرتفاع 410متر(1,350قدم)٬وقد صُنع فى شكل منشور مستطيل مكون من كتله ضخمه من الحجر المطلي بالرخام.[23][21] فى الجهه اليمنى من القاعده صوره مجسمه لمصطفى كمال بالبرونز موجوده فى داخل قوس مدبب عباره عن مثلث مُعاكس٬ كان قد صور فى شكل عمودي فى وضع قد فتحت ذراعاه بإنحراف وموجه وجه إلى اليسار وهو بزي المارشال.[27]اما على الجانبين الأيمن والايسر تماثيل قد انهارت على ركبتيها وملفوفه حول الايدي تمثل الامه التركيه.[27][22]هذا الوصف صادف أنه لم يتم العثور عليه فى أى نصب تذكاري أتاتورك اخر ابدا يؤكد ذلك أنه (رجل فريد).[22]أما الصوره المجسمه على الجانب الايسر فى داخل المكان نفس الشكل مره اخرى بالاسود كان قد صور الشعب يحمل الذخيره التى فى هذا القارب والقارب يدنو.[27]فى لاَفِتَه الوجه الامامى للقاعده يوجد الجمله الاولى التى تشير إلى الخطاب [28]الجمله هى "خرج المحاربين القدامى إلى سامسون فى 19مايو 1335=1919 للبدء فى النضال الوطنى."وفى لاَفِتَه الوجه الخلفي تقع عباره "هذا التمثال انتصب فى تاريخ 29تشرين الأول 1931 من قبل شعب سامسون".[27]
اهميه الرمز
هي واحده من نقاط رمزيه من العمليه المؤديه لإعلان الجمهوريه والمحطه الاولى لحرب استقلال سامسون [29][30]وقد اتخذ قرار لغرس نصب يرمز إلى هذا السبب٬ وقد اُتخذ قرار لغرس النصب عند النقطه التى خرج إليها مصطفى كمال إلى سامسون وفقا لهذا المعنى الرمزي.[4][31]قد بقى فى الوقت الحاضر بعيدا عن الساحل بسبب ملء البحر على الرغم من أنه تم غرس النصب التذكاري فوق رصيف الميناء فور خروج مصطفى كمال إلى سامسون.[32][31])النصب التذكاري قد تم نصبه بواسطه تحمل هذا المعنى فقط واصبح يوجد ايضا تعليقات شخصيه مختلفه.أحد هذه التفسيرات قدمها الحاكم محمد سليم بيه خلال الخطاب الافتتاحي للنصب التذكاري[1]::
"...هذا العمل عزم تركي٬ قوه موجوده فى الدم الاصيل الذي فى العروق٬نموذج
لمنقذ عظيم يعبر عن الجوهر. هذا المجسم نموذج للمحبه التى تحيى فى القلوب..."
ـحاكم سامسون محمد سليم
بالاضافه إلى ذلك قد ذكر إبراهيم الايتين بيه الأهميه الرمزيه لسامسون وللنصب التذكاري مع مقاله كتبها عن رحله ايضا فى عام 1933.[32]
"...بالنسبه لنا يمكن إعتبار أهميه سامسون فى البحر الاسود كدرجه قيمه
ازمير فى البحر الابيض المتوسط.بدأ تاريخ الاستقلال فى سامسون، اصبح على
ما يرام فى ازمير.وُلد الرأس الذهبي الذي هو شمس الثوره التركيه فى سامسون
وتركيا وكذالك فى أزمير.قد تم إدخال السيف إلى غمده الذي انسحب فى سامسون..."
"...أهم عمل يمكن رؤيته أولا فى سامسون،أثر تذكاري يذكرنا باليوم الذي
وضع الغازي العظيم قدمه هناك.استوحى هذا النصب من اكثر العواصف
اضطرابا فى البحر الاسود يعبر بنجاح عن زمجره الاسد التى بدأها الغازي فى
النضال الوطني.الحديقه التى يقع فيها لاتختلف عن الحدائق العامه فى المدن
الاوربيه..."
ـإبراهيم الايتين
النصب التذكاري والسائحون يأخذون صوره تذكاريه أمامه
بجانب هذه التعليقات يدعي أيلين تيكينر ان الانتخابات المحليه لعام 1930 كانت مؤثره فى خلفيه فكرة غرس نصب تذكاري فى كتاب يسمى منحوتات أتاتورك:العباده٬ والجمال٬ والسياسه.[20]فى الانتخابات صوت ناخبو سامسون 416صوت لصالح حزب الشعب الجمهوري تحت قيادة مصطفى كمال٬ 3,312 صوت إلى حزب الجمهوري الحر فى حزب المعارضه[33] لقد اظهروا انهم يعتقدون أنه يجب أن يترك حزب الشعب الجمهوري وايضا مصطفى كمال السلطه.بعد حل حزب الجمهوري الحر بعد الانتخابات مصطفى كمال الذي بدأ رحله إلى تركيا وقد اتخذ ايضا سامسون أول أحد محطاته لرحلته٬المكان الذي يعتبر رمزا لانطلاق حرب الاستقلا.[20]لم يتم الاستقبال بالاعتناء والعلاقه المتوقعه فى المدينه.[34]ولهذه الاسباب فى أعقاب الانتخابات فورا من بعد زيارة مصطفى كمال لحزب الجمهورى الحر تلقى الحزب دعم على نطاق واسع فى أزمير ويترجم غرس المعالم الأثريه فى سامسون على أنه تحذير أو ترهيب يعطي للجمهور.[20]
ومع ذلك هذا الافتراض غير صحيح عند النظر فيه حيث بدأت عملية بناء النصب التذكاري قبل ثلاث سنوات من الانتخابات.[1]أصبح النصب التذكاري فى يومنا هذا رمزا لسامسون وهو أحد المعالم السياحيه للسياح.[35]
يقع عند النصب التذكاري عدة رموز مؤسسات مثل جامعة تسعه عشر مايو٬ نقابه المحامين سامسون٬ بلديه سامسون العظمه٬غرفة التجاره والصناعه سامسون مع نادى سامون الرياضي.بالإضافه إلى ذلك استخدم مصرف اصدار الاموال فى الوجه الامامى مائه الف ليره التى تحتل مجموعة الاصدار السابعه بالليره التركيه.[36]هناك نسخه من النصب التذكاري أصغر من النسخه المتماثله فى ساحه الجمهوريه فى كارجينار الضخمه.
قائمه المراجع
قالب:Web kaynağı
Osma 2003, p. 73.
{{dergi ref> kaynağı|başlık=Samsun Belediyesi Meclis Zabıt Tutanakları 7. Toplantı 1. Celse|tarih=22 Kasım 1931}}
قالب:Haber kaynağı
Aslanapa 1993, p. 46.
قالب:Haber kaynağı
Osma 1999, p. 854.
قالب:Web kaynağı
Anıtın arka yüzündeki tunç levhada "Bu heykel Samsun vilâyeti halkı tarafından 29 Birinci Teşrin 1931 tarihinde dikildi." ifadesi yer almaktadır.
Osma 1999, p. 856.
Gezer 1984, p. 58.
قالب:Haber kaynağı
قالب:Haber kaynağı
Osma 2003, p. 191.
Osma 2003, p. 192.
Osma 2003, p. 193.
قالب:Haber kaynağı
قالب:Haber kaynağı
قالب:Haber kaynağı
Tekiner 2010, p. 120.
قالب:Kitap kaynağı
Tekiner 2010, p. 122.
Osma 2003, p. 74.
Tekiner 2010, p. 121.
قالب:Web kaynağı
قالب:Haber kaynağı
قالب:Web kaynağı
Tekiner 2010, p. 123.
قالب:Dergi kaynağı
Osma 1999, p. 853.
Osma 1999, p. 855.
Osma 2003, p. 72.
قالب:Kitap kaynağı
قالب:Kitap kaynağı
قالب:Web kaynağı
قالب:Web kaynağı
قائمة التصفح
Ethar Mohamed Hasan
More
Less
Translation education
Bachelor's degree - كليه لغات وترجمه قسم تركي
Experience
Years of experience: 12. Registered at ProZ.com: Nov 2018.