of ‘commanderijabt’

Dictionnaire de l’Academie française, 4ème édition :

« On appelle Prieur Commendataire, Un Bénéficier qui jouit en tout ou en partie des revenus d'un Prieuré, & qui en porte le titre, sans avoir aucune autorité sur les Religieux. »
(http://www.cnrtl.fr/definition/academie4/prieur)


« Sous l'Ancien Régime, un prieur commendataire bénéficiait des revenus d'un prieuré sans jouer de rôle effectif dans son administration. »
(http://fr.wikipedia.org/wiki/Prieur_commendataire)


Een commanderij (nadruk op de 2e lettergreep, uit het Latijn: commendare, "vertrouwen" aanbevelen) is in zijn oorspronkelijke betekenis van een begrip uit het kerkelijk recht, waarmee de overdracht om niet (gratis) van de inkomsten uit kerkelijke of kloosterlijke activa aan een derde persoon werd verstaan. Terwijl deze derde persoon gelijktijdig werd bevrijd van de officiële ambtelijke plichten verbonden aan de betreffende kerk of klooster. Deze positie werd lekenabt genoemd.

In latere tijden werden hiermee ook de vestigingen van de kruisridderorden mee beschreven. In Frankrijk zijn deze bekend zijn als Commanderie en in België en Nederland als Commanderij.

In het canonieke recht was commanderij een vorm van fiduciaire overdracht van kerkelijke prebende of beneficiën (kerkelijke inkomsten) aan een derde persoon. Deze persoon was de houder van de beneficiën in commendams. […]

De term in commendams werd oorspronkelijk toegepast bij de tijdelijke bezit van een kerkelijke prebende omdat er geen overgangsregeling was voor ambtsdragers. Met als een logische tegenhanger de term in titulum wanneer de prebende was toegewezen op de juiste en absolute voorwaarde. Een abt in commendams, dat wil zeggen een zogenaamde lekenabt of commanderijabt, was een beschermheer, maar niet het leidinggevende hoofd van een abdij, en hij ontving de inkomsten, maar had niet de dagelijkse leiding en had met de spirituele discipline niets te doen. De abt in commendams woonde zelfs meestal niet in de abdij. De geestelijke leiding van het klooster lag voornamelijk in de handen van een monnik van het betreffende klooster. Deze had vaak de bijnaam Prior.

(http://nl.wikipedia.org/wiki/Lekenabt)


--------------------------------------------------
Note added at 59 min (2011-02-03 13:50:43 GMT)
--------------------------------------------------

Ook wel: 'commanditaire abt'.

Voorbeeldzin:

"Een commanditaire abt is iemand die het klooster heeft gekocht, maar die vrijwel nooit in zijn abdij is."
(http://nl.wikipedia.org/wiki/Trappisten)