This question was closed without grading. Reason: Answer found elsewhere
Jul 23, 2010 08:09
13 yrs ago
Polish term
prawo obelne
Polish to English
Art/Literary
Other
"Obelne prawo. Starożytna wieś Jedlnia pod Radomiem, o której Długosz w Liber benęficiorum pisze, że należy do króla i że mieszkańcy więcej łowiectwu niż rolnictwu są oddani, posiadała własny sąd łowiecki zwany „prawo obelne”. Trzeba bowiem wiedzieć, że sąd nazywano w Polsce „prawem” i mówiono np.: „pozwać do prawa, zapierać się w prawie”, co znaczyło: pozwać do sądu, nie przyznawać się w sądzie. Że to nie był żaden statut prawodawczy a tylko rodzaj urzędu sądowego, przekonać się można z akt tego sądu, w których czytamy: „Stanąwszy przed urzędem obelnym”, albo „przy prezencyi prawa (sądu) obelnego”, albo „świętego prawa obelnego”. Słuszną Dutkiewicz czyni uwagę, że prawo aktów nie sporządzało, tylko ludzie, składający sąd zwany prawem. Sąd ten łowiecki opisany w „Pamiętniku religijno-moralnym” (r. 1846, t. X, str. 385) przez księdza J. Gackiego, składał się ze starosty zwanego sędzią sprawiedliwości prawa obelnego i 6-ciu ławników z pomiędzy mieszczan poblizkiego miasteczka i wiosek przez gromadę obelną wybieranych. Pisarz tego sądu nazywał się „pisarz prawa obelnego”. Skąd atoli nazwa „obelne”? tego nam ks. Gacki nie wyjaśnia. Być może, że pochodzi od wyrazu obelus, znaczącego strzałę i rożen, oszczep. Mączyński w słowniku z r. 1564 rozumie pod wyrazem obelus, rożen. W aktach sądu obelnego z r. 1577 czytamy: „w sprawie między dwoma obelniki”. Widocznie więc włościan tej wsi łowieckiej nazywano obelnikami, co odpowiadało niewątpliwie pospolitej nazwie „osoczników” czyli łowców, osaczających grubego zwierza gromadą z oszczepem (rożnem) w ręku."
http://literat.ug.edu.pl/glogers/0031.htm
http://literat.ug.edu.pl/glogers/0031.htm
Proposed translations
(English)
3 | prawo obelne (old local term for court of justice for hunting cases) | Andrzej Mierzejewski |
Proposed translations
2 hrs
prawo obelne (old local term for court of justice for hunting cases)
Tak bym to ujął, na podstawie: wieś Jedlnia pod Radomiem [...] posiadała własny sąd łowiecki zwany „prawo obelne”.
Wyjaśnieniem wyrażenia "prawo obelne" jest cały podany kontekst.
Być może gdzieś w UK istniał (może wciąż istnieje) odpowiednik "prawa obelnego", ale nie widzę potrzeby tłumaczenia - analogicznie do mojego komentarza w http://www.proz.com/kudoz/polish_to_english/other/3948293-pr...
Wyjaśnieniem wyrażenia "prawo obelne" jest cały podany kontekst.
Być może gdzieś w UK istniał (może wciąż istnieje) odpowiednik "prawa obelnego", ale nie widzę potrzeby tłumaczenia - analogicznie do mojego komentarza w http://www.proz.com/kudoz/polish_to_english/other/3948293-pr...
Discussion
http://www.biznes.pwn.pl/haslo/3961887/prawo-obelne.html
Some regional differences might apply
Radomszczyzna:
"Do najstarszych ordynacji prawa bartnego należą regulacje Pileckich dla Łańcuta, starostwa bieckiego, przasnyskiego oraz prawo obelne dla Puszczy Radomskiej. "
http://www.muzeum-radom.pl/indexm.php?nid=542&r=24
Mazowsze:
"W Jedlni prawo obelne, i obelnik (kś. Gacki Jedlnia) zamiast opolne wyjaśnia formę mazowiecką obelnik."
http://www.linia-polnocna.internetdsl.pl/SGKP/litera_M_Mazow...
Słownik Języka Polskiego, OBLINA:
http://books.google.ie/books?id=B84GAAAAQAAJ&pg=PA372&lpg=PA...
Bruckner: "obelny", co do okręgu, opola należy (mawiano o bartnikach)
Circuit court? There's also EYRE: : a circuit traveled by an itinerant justice in medieval England or the court he presided over (M-W)
Yep, there is Forest Eyre
http://www.jstor.org, and http://en.wikipedia.org/wiki/Royal_forest
Tak samo, jak nie tłumaczy się wyrazów: kamikaze, guerilla, tiramisu, sushi, nazw różnych tańców albo elementów strojów ludowych, itp. W takich przypadkach tłumaczenie jest zawsze tylko wyjaśnieniem, o co chodzi (np. sushi = tradycyjna japońska potrawa z surowej ryby, ryżu, itd.).
Gdybyś w prawie irlandzkim albo brytyjskim znalazła odpowiednik prawa obelnego, to taki odpowiednik byłby tłumaczeniem.